ارزيابي خصوصيات فنولوژيكي، پومولوژيكي و مورفولوژيكي ژنوتيپ اميد بخش گيلاس مشهد- 84 و شناسايي بهترين رقم گرده دهنده در شرايط خراسان رضوي

Evaluation of Phenological, Pomological and Morphological Characteristics of Mashhad-84 Promising Sweet Cherry Genotype and Identification of Suitable Pollinizer Under Khorasan Razavi Conditions

گيلاس يكي از مهمترين ميوه‌هاي مناطق معتدله به شمار مي‌رود. به دليل كوتاه بودن دوره رشد و نمو ميوه، معرفي ارقام جديد و زودرس از اهميت بالايي برخوردار است. در ايران گزينش به عنوان يكي از روش‌هاي به‌نژادي درختان ميوه در جهت دستيابي به ارقام جديد مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اين مطالعه با هدف مقايسه خصوصيات كمي و كيفي ژنوتيپ اميدبخش مشهد- 84 با ارقام عدلي، بلاماركا، پيش‌رس، سياه قزوين، سياه مشهد و شناسائي بهترين رقم گرده‌دهنده براي اين ژنوتيپ در ايستگاه تحقيقات كشاورزي گلمكان در سال باغي 96-1395 انجام شد. نتايج حاصل از بررسي گرده‌افشاني نشان داد كه ژنوتيپ مشهد- 84 خودناسازگار است و ارقام دوم‌رس، استلا و حاج يوسفي به عنوان گرده‌دهنده مناسب و سازگار شناسايي شدند. گلدهي اين ژنوتيپ در 19 فروردين آغاز شد و تمام گل آن در 22 فرورين بود. نتايج زمان رسيدن نشان داد كه بين ارقام تنوع زيادي وجود داشت. بنابراين ميانگين وزن ميوه بيشتر ژنوتيپ مشهد- 84 يكي از مزاياي آن است كه منجر به افزايش ارزش اقتصادي و بازارپسندي بيشتر اين ژنوتيپ خواهد شد.

Sweet cherry is one the important fruits in temperate region. Short duration of fruit production necessitates development and release of new early maturity sweet cherry cultivars. Selection in germplasm for new cultivars is practiced in fruit trees breeding programs. This research was carried out to evaluate quantitative and qualitative characteristics of five cherry cultivars: Adli, Belmarca, Pish Ras, Siah Mashhad, Siah Qazvin and Mashhad-84 promissing genotype, in Golmakan agricultural research station, Mashhad, Iran, in 2017-2018. The results of pollination showed that Mashhad- 84 promissing genotype is self- incpmpatible and cv. Dovomras, Stella and Haji Yousefi were identified as suitable pollinizers for it. Flowering in Mashhad-84 promissing genotype began on April 8 and full bloom completed in April 12. The duration of fruit ripening varied greatly aomong genotypes. Average fruit weight of Mashhad-84 promising genotype was 6.06 grams which was greater than average fruit weight of Adli (4.06 g), Pish Ras (4.04 g), and Belmarca (3.05 g). Early maturity cultivars usually have smaller fruit size, therefore, higher average fruit weight of Mashhad- 84 promising genotype is one of its advantage which will enhance its economic value and marketability.