الگويي براي ارزيابي خطرپذيري دارايي‌هاي اساسي يك پهنه جغرافيايي (استان) با رويكرد دفاع غيرعامل

The Model of Risk Assessment of Critical Assets of a Geographical Area (Province) by Emphasis on Passive Defense

زمينه و هدف: يكي از مهم ترين اقدامات در راستاي كاهش خسارات ناشي از اعمال يك تهديد، سنجش ميزان خطرپذيري دارايي ها است. مقاله حاضر با هدف ارائه الگويي براي سنجش ميزان خطرپذيري دارايي هاي يك پهنه جغرافيايي (براي مثال يك استان) به ارزيابي خطرپذيري اين دارايي ها مي پردازد. ارزيابي خطرپذيري در واقع يك نوع پيش بيني خسارت ديدگي در مقابل تهديدها و خسارت هاي احتمالي ناشي از اعمال يك تهديد بر يك دارايي است. بر اين اساس شناخت كانون ها و پهنه هاي خطرپذير متاثر از دارايي هاي اساسي يا به تعبيري مراكز ثقل در يك پهنه جغرافيايي، سبب جلوگيري از بروز خسارت هاي گسترده و يا كاهش قابل توجه آسيب به اين مراكز پراهميت خواهد شد.روش: روش تحقيق مورد استفاده توصيفي تحليلي است. بر اين اساس ابتدا دارايي هاي پراهميت در پهنه مورد نظر كه مي تواند يك شهر، يك استان يا يك كشور باشد، شناسايي مي گردد. سپس بر اساس شاخص هاي تعريف شده، ارزش هر يك از دارايي ها، ميزان تهديد ها آن ها و نيز اندازه آسيب پذيري اين دارايي ها در برابر اعمال هر يك از تهديد ها متصور، از طريق نظرسنجي در قالب پرسشنامه از متخصصان و ارزيابي هاي ميداني آن ها تعيين شده و در نتيجه ميزان خطرپذيري دارايي هاي پراهميت واقع شده در آن پهنه، مشخص مي گردد.يافته ها و نتايج: در مقاله حاضر نقشه خطرپذيري (ريسك) دارايي هاي پر اهميت موجود در يك پهنه از كشور، در مقابل هر يك از تهديدها و درنتيجه اولويت بندي ميزان خطرپذيري اين دارايي ها ارائه مي گردد. مديران و برنامه ريزان استاني و ملي مي توانند با توجه به اطلاعاتي كه با استفاده از اين روش از ميزان خطرپذيريِ دارايي هاي پر اهميت موجود در پهنه تحت مسئوليتِ خود به دست مي آورند، اقدام به اولويت بندي و برنامه ريزي براي كاهش خطر كنند. اين موضوع مي تواند باعث كاهش چشمگير آسيب پذيري ها شود يا پيامدهاي تهديدهاي احتمالي را به حداقل ممكن كاهش دهد.

Background and Purpose: Evaluationg the risk of assets is one of the most important steps to reduce damages caused by threats. The objective of this study is introducing a model to evaluate the risk of assets in a region (e.g. provinve). The risk evaluation in fact is a damages prediction against probable threats. Recognizing the risk centers and zones affected by critical assets in a region may prevent vast damages or considerably reduce damages. Method: The descriptive-analitic method was used in this study. In the first step, the important assets in studied region (a city, a provine or a country) identified. Then, based on identified index, the value of each asset, amount of threats, as well as size of the assets vulnerability against each threat defined through a survey in the form of questionnaire by the experts and fieldwork. As a result, important assets vulnerability size of the syudied region will define. Findings and Conclusion: This study present critical assets risk map in an area of the country against each threat and as a result the priority of asset risk size. The governors and planners may use informations based on mentioned method in the region to prioritize and planning to reduce risks which cause conciderable reduction of damages or threats.