تبيين و تحليل تاب‌آوري اجتماعي براي مقابله با سوانح طبيعي

The explanation and analysis of social resilience in coping with natural disasters

در حال حاضر، با كاربرد بيش تر در علوم اجتماعي، مفهوم تاب آوري با قاعده و اصول خاصي مورد استفاده قرار مي گيرد و توانايي براي بازيابي و زنده ماندن، يكي از اشكال مطلوب آن است. علاوه بر اين ارزش هاي گوناگون و گاه متضاد در داخل همه ي سيستم هاي اجتماعي وجود دارد. اين موضوع كه يك پيامد بر ديگري ترجيح داده شود و يا وضعيت موجود حفظ شود، بايد مورد توجه قرار گيرد. بنابراين مطالعه حاضر به تبيين و تحليل تاب آوري اجتماعي در حوزه مديريت سوانح طبيعي تاكيد كرده است.روش: اين تحقيق يك مطالعه مروري است كه از منابع كتابخانه اي و اينترنتي مختلف استفاده شده و از مجموع 145 مقاله و كتب يافته و بررسي شده، مستندات 90 مقاله و كتب مرتبط و معتبر در رابطه با تاب آوري اجتماعي استخراج و مورد بررسي و تحليل قرار گرفتند.يافته ها: با توجه به مباحث مطرح شده در اين تحقيق، سه بعد مهم تاب آوري اجتماعي شناسايي شد؛ 1. توانايي هاي بازيگران اجتماعي به منظور مقابله و غلبه بر تمامي دشواري هاي بديهي، 2. ظرفيت و توانايي آنها براي يادگيري از تجارب گذشته و تعديل آنها به منظور تحت فشار گذاشتن چالش هاي جديد در آينده (ظرفيت هاي انطباقي) و 3. توانايي آنها در ايجاد نهادهايي كه رفاه فردي و نيرومندي اجتماعي پايدار در برابر بحران هاي حال و آينده (ظرفيت هاي دگرگون شونده) را پرورش مي دهند را مورد ملاحظه قرار داده اند. نتيجه گيري: نتايج اين مطالعه نشان مي دهد كه تاب آوري اجتماعي به جاي يك وضعيت معين يا ويژگي هاي يك نهاد و موجوديت اجتماعي، به عنوان يك فرآيند پويا درك مي شود كه در زمان ها و مكان هاي مختلف، استراتژي ها و برنامه هاي مختلفي براي مقابله با فاجعه دارد. در تاب آوري اجتماعي افراد در زمان و مكان زيست محيطي، محيط اجتماعي و نهادي خاص خود مطالعه مي شوند. به اين ترتيب، اين يك مفهوم عقلاني است تا يك مفهوم ذاتي. يادگيري اجتماعي، تصميم گيري مشاركتي و فرآيندهاي تحول جمعي به عنوان جنبه هاي اصلي و محوري تاب آوري اجتماعي شناخته مي شوند. تاب آوري اجتماعي نه تنها يك مفهوم پويا و رابطه اي است بلكه يك نوع درك عميق سياسي است.

Background and objective: Nowadays, resiliance concept, which often reffer to social science, applies certain principals, the ability to recover and survive is one of its ideal forms. Furthermore, there are various and sometimes opposite values within all social systems. The fact that an issue is prioritize than the other or keeping current situation is prior to any other ones should be considere. Therefore, this study emphasised on explanation and analysis the social resilience in the field of natural disasters management. Method: This research is a revisional study by using various library and internet resources; totally, from a total of 145 papers and books, 90 valid ones and related ones about social resilience were considered and analyzed. Findings: According to the discussed issues in this study, three important aspects of social resilience were identified as follow: 1. the ability of social performers to cope with and overcome all the obvious difficulties; 2. their capabilities to learn from past experiences and to modify them in order to overcome new challanges in the future (adaptive capacities) , and; (3) their ability to create institutions to foster individual welfare and sustainable powerful society against current and and future crises (transformational capacities). Conclusion: The results show that social resilience is perceived as a dynamic process rather than a certain status or the characteristics of an entity and social being, which at different times and locations have different strategies and plans to deal with disaster. A study of social resilience emphasizes the enclusion of social performers in their own environment and society. Thus, this is a rational concept rather than an intrinsic concept. Social learning, participatory decision making and collective transformation processes are recognized as the main aspects of social resilience. Social resilience is not only a dynamic concept but a kind of deep political understanding.