زمين‌شناسي، كاني‌سازي و زمين‌شيمي در رخداد آهن پده بيد، جنوب غرب بردسكن، استان خراسان جنوبي

Geology, mineralization and geochemistry of Pade-Bid iron occurance, SW Bardaskan, South Khorasan province

ررخداد آهن پده‌بيد در شمال شرق زون كاشمر- كرمان، يكي از مهمترين زون‌هاي متالوژني آهن ايران، واقع شده است. واحدهاي سنگي منطقه عمدتاً شامل تناوبي از سنگ‌هاي كربناته دگرگون شده، اسليت و فيليت است كه توده‌هاي ديوريتي و گابرويي در آنها نفوذ نموده‌اند. براساس كنترل ساختاري زون كاني‌سازي، تشكيل جانشيني متاسوماتيزم با مشخصه كاني‌هاي آبدار حرارت پايين و همراهي مگنتيت و پيريت با كلريت، اپيدوت، كلسيت و كوارتز، كانه‌زايي آهن منطقه از نوع اسكارن حرارت پايين است. شيمي كاني مگنتيت و مقادير Ti، Ca، V، Al، Mn، Ni و Cr نيز مشابه ذخاير اسكارن است. الگوي عناصر نادر خاكي، ناهنجاري مثبت Eu و Ce و ناهنجاري منفي Gd، Yb و Sm را نشان مي‌دهد. شواهد صحرايي نشان مي‌دهد كه توده نفوذي جوانتر ديگري در عمق منشاء كاني‌سازي آهن منطقه است. براساس تحليل مولفه‌هاي محاسبه شده برپايه REE، محلول كانه‌دار عمدتاً منشاء ماگمايي داشته، از طريق گسل به بالا راه پيدا كرده و در اثر واكنش با سنگ‌هاي كربناتي منجر به تشكيل كانسنگ شده است. ناحيه شمال شرق زون كاشمر- كرمان پتانسيل بالايي براي اكتشاف ذخاير آهن اسكارن دارد و مي‌بايست مورد توجه بيشتري قرار گيرد.

Pade-Bid iron occurance is located at northeast of Kashmar-Kerman zone, which is one of the most important iron metallogenic zone in Iran. Lithology of the area includes alternation of metamorphosed carbonate rocks, slate and phyllite, which are intruded by dioritic and gabbroic intrusions. Based on structural controls of orebody, metasomatic replacement and formation of low temperature H2O-beraring minerals and occurrence of magnetite and pyrite associated with chlorite, epidote, calcite and quartz, the iron mineralization is low temperature skarn-type. Magnetite chemistry and Ti, Ca, V, Al, Mn, Ni, and Cr contents are similar to those of skarn deposit. REE patern indicate positive Eu and Ce and negative Gd, Yb and Sm anomalis. The source of Fe mineralization is probably a younger intrusive body at depth due to field observations. Based on principal analysis on REE, the source of ore fluid is mostly magmatic water, which was ascended within fault zone and reacted with carbonate units to form the orebody. The northeastern part of Kashmar-Kerman zone has a great potential for Fe skarn-type deposits, which should be given more attention.