كاني‌شناسي و تغييرات زمين‌شيميايي سنگ ميزبان آلتره شده در ناحيه معدني سرب و روي ايرانكوه، جنوب غرب اصفهان

Mineralogy and geochemical varations of altered host rock in Irankuh Pb-Zn mining district, SW Isfahan

ناحيه معدني سرب و روي ايرانكوه در كمربند متالوژني ملاير- اصفهان واقع شده و از نوع MVT مي‌باشد. كاني‌سازي در سنگ ميزبان كربناته (عمدتا دولستون دانه درشت) و كمتر شيل- سيلتستون به شكل اپي‌ژنتيك تشكيل شده است. مجموعه كاني‌شناختي شامل اسفالريت، گالن، پيريت و اندكي كالكوپيريت همراه با باطله‌‌هاي دولوميت، آنكريت، كوارتز، مواد آلي، كلسيت و باريت است. دولوميتي‌شدن مهمترين آلتراسيون منطقه است كه به شكل‌هاي پركننده حفرات كارستي و انحلالي، جانشيي در فسيل، رگچه‌اي و سيمان برش‌هاي گسلي ديده مي‌شود. سيليسي-شدن عمدتا در سنگ ميزبان آواري به شكل رگه- رگچه و پركننده فضاي خالي اتفاق افتاده است. شواهد زمين-شيميايي نشان مي‌دهد كه محلول كانه‌دار غني از آهن و منگنز بوده و منجر به تشكيل دولوميت غني از آهن و آنكريت در سنگ ميزبان كربناته شده است. در سنگ ميزبان آواري، آهن محلول با گوگرد واكنش داده و عمدتا پيريت تشكيل شده است. همچنين مقدار آرسنيك، آنتيموان، كادميوم و مس در هر دو نوع سنگ ميزبان آلتره شده بالاست و از اين عناصر به عنوان ردياب اكتشافي مي‌توان استفاده نمود. اين مطالعه در ناحيه معدني ايرانكوه مي‌تواند به عنوان الگويي جهت اكتشاف ذخاير پنهان در همين ناحيه و نيز كانسارهاي مشابه در ايران و دنيا مورد استفاده قرار گيرد.

Irankuh Pb-Zn mining district is located Malayer-Isfahan Metallogenic Belt and it is MVT type. Mineralization is hosted by carbonate rock (mostly coarse-grained dolostone) and minor shale-siltstone as epigenetic. Mineral assembelages are sphalerite, galena, pyrite, and minor chalcopyrite associated with dolomite, ankerite, quartz, organic matter, calcite, and barite. Dolomitization is the most important alteration, which is occurred as karst and dissolution cavities filling, fossil replacement, veinlet, and fault berrecia cement. Silicification is mostly occurred at clastic host rock as vein-veinlet and open space fillinig. Geochemically, ore-bearing fluid is Fe- and Mn-rich, which is formed Fe-rich dolomite and ankerite at carbonate host rock. In clastic host rock, pyrite is mainly occurred due to reaction of iron of fluid and sulfur. In addition, As, Sb, Cd, and Cu contents of both carbonate and clastic host rocks are high that these elements can be exploratory tracker. This study in Irankuh mining district can be pattern of exploration for hidden sources in this area and similar deposits in Iran and the world.