بررسي رژيم آبي جريان ورودي به تالاب بامدژ به منظور تدوين الگوي مديريت محيط زيست پايدار

Inflow Regime Evaluation into Bamdej Wetland to Plan Stable Environmental Management

در سال­هاي اخير توسعه طرح­هاي منابع آب و كشاورزي، توسعه جوامع انساني، پديده تغيير اقليم و خشكسالي بيشترين اثرات محيط زيستي، اجتماعي و اقتصادي را در كشورهاي در حال توسعه و حتي صنعتي بجا گذاشته است. تالاب بامدژ با وسعتي حدود 4000 هكتار در جنوب غرب خوزستان واقع شده كه از رودخانه شاوور تغذيه مي­شود. به نظر مي­رسد مديريت محيط زيست پايدار تالاب بستگي به شناخت عوامل محيطي شامل پارامترهاي دخيل در تكوين جريان حوضه ي آبريز مشرف به آن دارد. اين تالاب به همراه رودخانه شاوور ميدان تحقيق حاضر را تشكيل مي‌دهند. مطالعه حاضر با هدف بررسي رژيم كمي و كيفي جريان آب ورودي به تالاب بامدژ و ارائه يك الگوي مناسب مصرف آب به منظور بهبود مديريت محيط زيست تالاب صورت گرفته است. در تحليل مقدماتي به نظر رسيد كه سري سالانه جريان ورودي به تالاب از دو سري نمونه مجزا شكل گرفته است. در ادامه كار سري اوليه داده­ها و دو سري نمونه به طور جداگانه تحليل شده­اند. جهت تحليل آماري و نشان دادن تمايز دو سري نمونه از يكديگر از نرم­افزار آماري SPSS بهره­گرفته شد. به تبع سري سالانه جريان، مقاديركيفيت آن نيز مورد توجه قرار گرفته و به عبارتي براي پارامترهاي كيفي همچون EC،TDS، مجموع كاتيون­ها، مجموع آنيون­ها وpH دو سري مجزا مطابق رژيم جريان و يك سري كلي استخراج و مورد تحليل آماري قرار گرفتند. كه اكثر نتايج نشانگر اختلاف معني دار دو سري آماري بودند. بر اين اساس يك الگوي مديريتي محيط زيست تالاب با تاكيد بر كميت و كيفيت جريان ورودي به تالاب ارائه شد. اين پارامترها شامل آبدهي قابل برنامه ريزي معادل 600 ميليون مترمكعب، نياز شرب 3 ميليون مترمكعب، نياز صنعت 7 ميليون مترمكعب، نياز آبزي پروري 25 ميليون مترمكعب، نياز كشاورزي 500 ميليون مترمكعب، نياز زيست محيطي هيدرولوژيكي 142 ميليون مترمكعب مي­باشد. رعايت الگوي فوق ضمن تامين نيازهاي بالا دست مانند كشاورزي و آبزي پروري، نيازهاي زيست محيطي تالاب را تامين كرده و موجب پايداري سيستم تالاب مي گردد.

In the recent years,theprojects developed the studies onwater resources and agriculture, development of human societies, the phenomenon of climate change and drought greatest environmental impact, socio-economic and industry in developing and even under developing countries. Results of these issues showed the effects of mortality and immigration, human and animal species, environmental degradation, the lack of food resources, energy, water and other natural resources degradation. Therefore,in many scientific circles, the proper use of natural resources, land management, ecosystem conservation and agricultural activities in order to reduce the damaging effects of environmental stresses is controlled. Bamdej wetland with an area of 4000 hectares located in the South West province, which is fed by the river Shavoor seems to depend on the wetlands for sustainable environmental management and environmental factors, including factors involved in the development of the drainage basin whichis adjacent to. This research studied thewetlands along the river Shavoor field. Itaimed to assess the quality and quantity of water flow and provide a suitable model Bamdej pond water to improve environmental management of thewetlands. Preliminary analysis of the annual inflow to the wetland appeared to set two separate samples is formed further data on the original series and two series of samples have been analyzed separately. Statistical analysis showed the difference between the two series of data through SPSS statistical software. Consequently, a series of annual flow was also taken into consideration. For water quality parameters such as EC, TDS, total cations, total anions and pH,two distinct consistent flow regime and a series of extractionwere analyzed. The results showed that there were statistically significant in both series. Results gave a model of environmental management with emphasis on the quality and quantity of the inflow to the wetland ponds. These parameters can be programmed to yield equivalent to 600 million cubic meters, 3 million cubic meters of potable needs, industry needs 7 million cubic meters, 25 million cubic meters for aquaculture, agriculture require 500 million cubic meters, and 140 million cubic meters environment. Follow the pattern of the upstream needs such as agriculture, environmental needs and meet wetland ponds will stabilize the system.