مدل سازي توالي و مقادير حدي بارش روزانه در استان آذربايجان شرقي

در اين مطالعه به‌منظور مدل‌سازي مقادير حدي و وقوع بارش، از داده‌هاي بارش روزانه چهار ايستگاه سينوپتيك استان آذربايجان شرقي كه داراي اقليم نيمه‌خشك فراسرد بودند، استفاده شده است. بدين منظور از زنجيره ماركف مرتبه‌هاي اول، دوم و سوم دو حالته براي محاسبات وقوع بارش و توابع چگالي پارتو تعميم‌يافته و نمايي براي برآورد مقدار آن استفاده شده است. همچنين از تابع چگالي نمايي- پارتو تعميم‌يافته به-منظور بهبود در عملكرد برآورد مقادير حدي بارش نيز بهره‌گرفته شد. قابل ذكر است كه مدل ارائه شده داراي ساختاري تكه‌اي مي‌باشد، لذا توزيع پارتو تعميم‌يافته براي مقادير حدي و تابع نمايي براي ساير مقادير استفاده شده است. بررسي معيار AIC نشان مي‌دهد كه زنجيره ماركف مرتبه اول براي برآورد وقوع بارش روزانه، مناسب‌ترين مدل مي‌باشد. به‌طور متوسط برتري زنجيره ماركف مرتبه اول از مرتبه‌هاي دوم و سوم به‌ترتيب 79 و 66 درصد براي تمام ايستگاه‌هاي مطالعاتي بوده است. همچنين با توجه به معيار RMSE، مقادير حدي بارش روزانه كه توسط توزيع تكه‌اي نمايي- پارتو تعميم‌يافته برآورد شده است، داراي دقت بيش‌تري نسبت به برآورد ساير توزيع‌ها مي‌باشد. معيار RMSE براي برآورد مقادير حدي بارش روزانه توسط توزيع تكه‌اي نمايي- پارتو تعميم‌يافته براي تمام ايستگاه‌ها بين 0015/0 تا 0017/0 متغير بوده است.