محمد طرزي افشار و ويژگي‌هاي زباني او

محمد طرزي­ افشار شاعر عهد شاه عباس دوم و شاه صفي از ايل افشار است كه متاسفانه، تاكنون چون مرواريدي مكنون در صدف خمول و گمنامي مانده است. زبان او در آثارش ويژگي خاصي دارد كه در آثار شاعران ديگر كمتر ديده شده است. اين پژوهش بر آن است تا به طريق تحليلي اشعار طرزي را بررسي كند و نشان دهد تغييراتي كه طرزي در آن روزگاران در مورد واژگان انجام داده، امروزه تحت عنوان هنجارگريزي مطرح مي­گردد. در اينگونه فراهنجاري، شاعر، واژگان و تركيبات جديدي را ابداع مي­كند كه در زمان وي كاربرد نداشته است. نتايج تحقيق نشان مي­دهد طرزي از اسم عام مصدر جعلي ساخته و از تركيب اسم خاص و نشانۀ مصدري «يدن» نيز در ساختن فعل­ه ي تازه بهره برده است. دو اسم مترادف (معطوف ومعطوفٌ عليه) نيز، كه به صورت مصدر جعلي درآيد، از كلام طرزي، طرز ديگر مي­سازد. وي تنها از كلمات مفرد مصدر جعلي نمي­سازد بلكه در اين خصوص از واژگان مركب يا عبارت هم استفاده مي­كند و به اين ترتيب، واژگاني نو ابداع مي­نمايد. از مضاف و مضاف ­اليه هم واژه مي­پردازد. ساخت مصدر جعلي از حرف و ضمير در اشعار طرزي ديده مي­شود و اين نكته شامل حروف عربي هم مي­شود.