طراحي الگوي توسعه آموزش عالي ايران در افق چشم‌انداز 20 ساله كشور

Designing Patterns of Higher Education Development in Iran’s 2025 Vision

توسعه همه جانبه و پايدار هر كشور در گرو كارآمد سازي و بهبود مستمر نظام آموزشي، ساختارهاي پژوهشي و رويكردهاي فناورانه آن مي‌باشد، در همين خصوص بهره‌گيري از تمام ظرفيت‌ها و به تبع آن دستيابي به حداكثر كارايي در اين زمينه نيازمند الگويي است كه با ديدگاهي پويا، توسعه آموزشي عالي را در تمام جهات تامين نمايد. اين پژوهش با هدف تدوين الگوي توسعه در حوزه آموزش عالي كشور جهت دهي شده است كه از اين رهگذر در سه حوزه آموزش، پژوهش و فناوري كه سه كاركرد اصلي نظام آموزش عالي مي‌باشند، عوامل مؤثر ده‌ گانه‌اي مشتمل بر؛ ارزشي، ديني، اجتماعي، اقتصادي، سياسي، مديريتيـ سازماني، فناوري، جغرافيايي، جمعيتي، امنيتي و زماني، احصاء شده و سپس با بررسي نحوه، ميزان و اولويت اثرگذاري و مشاركت هر يك از اين عوامل در ساختار توسعه آموزش عالي، به بسط و تبيين الگوي ياد شده و اجزاي آن پرداخته و در نهايت الگوي كلان وضع مطلوب در اين مسير، تدوين شده است. اين تحقيق كه در زمره پژوهش‌هاي بنيادين محسوب مي‌گردد، از نظرات خبرگان و انديشمندان اين حوزه در ساختاري روشمند بهره جسته و در اين مسير، اسناد بالادستي، منابع و مراجع موجود، همچنين رويكردها و رهيافت‌هاي جاري و محتمل را مورد مداقه و تحليل قرار داده است تا در نهايت بهينه‌ترين مولفه‌هاي اثرگذار در توسعه آموزش عالي به همراه الگوي توسعه كلان آموزش عالي در ايران را ترسيم و تبيين كند.

Sustainable development of any country depends on continuous improvement and efficacy of educational system, research structures and technological approaches. Making use of all potential resources and, consequently, reaching maximum efficacy requires a pattern which canguarantee the higher education development with its dynamic approach. The present study aimsto design patterns in higher education development,with a specialfocus on three main areas of education, research and technology. The ten effective factors include religious, social, economic, political, managerial-organizational, technological, geographical, demographical, security and time factors. Then, the significance, intensity and priority of each factor in higher education development are examined and the patterns are explained. Finally, the desired pattern is defined. The present paper is a fundamental research and, applying a systematic framework, has used viewpoints of scholars and library sources. The existing and possible approaches are analyzed and then, the best and most effective components in higher education development pattern are defined.