بررسي ويژگي هاي مورفولوژيك دو رقم نخود تحت تاثير آرايش كاشت و كود سولفات مس در شرايط ديم

Evaluation of change trend morphological traits of two chickpea cultivars impressed with planting pattern and copper sulfate fertilizer under rain fed conditions

به منظور بررسي اثر آرايش كاشت و مقدار كود سولفات‌مس بر برخي از ويژگي هاي دو رقم نخود آرمان و هاشم، پژوهشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در شرايط ديم در شهرستان خرم‌آباد در سال زراعي 86-1385 انجام شد. فاكتورهاي آزمايش شامل (1) كود سولفات‌مس در چهار سطح (0، 15، 20 و 25 كيلوگرم در هكتار)، (2) آرايش كاشت در چهار سطح (فواصل رديف20، 30، 40 و 50 سانتي‌متر با تراكم كاشت ثابت 50 بوته در مترمربع) و (3) رقم نخود در دو سطح (آرمان و هاشم) بود. حداكثر زيست‌توده براي ارقام آرمان و هاشم به ترتيب برابر 304 و 341/2 گرم در مترمربع بود. براساس معادلات سيگموييدي برازش داده شده بسته به سطح كود سولفات مس حداكثر زيست‌توده نخود در واحد سطح در دامنه از 301/7 تا 348/4 گرم در متر مربع متغير بود. حداكثر زيست توده بر مبناي معادلات سيگموييد براي آرايش كاشت 10 ×20 سانتي متر به ترتيب 32 ،31 و 58 درصد بيشتر از آرايش كاشت هاي 6/7×30، 5×40 و 4×50 سانتي متر بود. با مبناي نتايج اين پژوهش، رقم آرمان با آرايش كاشت 10×20 سانتي‌متر براي كاشت در اواخر زمستان در شرايط آب و هوايي شهرستان خرم‌آباد و مناطق مشابه قابل توصيه است.

The effects of planting pattern and amount of copper sulfate fertilizer on production of two varieties of chickpea was studied as randomized complete block design with three replications in in dry farming conditions Khorramabad during 2006-2007. The experimental factors involved (1) Amount of copper sulfate fertilizer in four levels (control, without fertilizer and application of copper sulfate fertilizer to amounting of 15, 20 and 25 Kg/ha), (2) Planting Pattern in four levels (distances of rows 20, 30, 40 and 50 centimeters with constant crop density of 50 plants/m2) and (3) variety of chickpea in two levels (Arman and Hashem). Maximum biomass for Arman and Hashem cultivars was 304 and 341.2 grams per square meter respectively. Base on sigmoid equation, highest levels chickpea biomass per unit area for copper sulfate different levels varied from 301.7 to 348.4 grams per square meter. The average of biomass production for 20×10 cm planting pattern was 46, 49 and 72 Percent more than 30×6.7, 40×5 and 50×4 cm cropping patterns respectively. According to results of this research, Arman variety with 20×10 cm planting pattern for sowing in the end of winter in Khorramabad climate and the similar regions is recommended. Appling of copper Sulfate fertilizer in amount to 15-20 Kg/ha is necessarily recommended.