بررسي انتقادي آراي اخير دادگاه اروپايي دادگستري و دادگاه اروپايي حقوق بشر در خصوص آزادي مذهب در چارچوب دكترين حاشيه صلاحديد

Critical Review of Resent Cases Raised Before European Court Of Justice and European Court Of Human Rights Regarding the Right to Freedom of Religion within the Doctrine of Margin of Appreciation

اگرچه كنوانسيون اروپايي حقوق بشر و پروتكل اول دربردارنده مقرره‌اي راجع به حق آزادي مذهب و ابراز آن و حق والدين براي آموزش كودكانشان مطابق با آداب و رسوم و مذهبشان است، تجويز عدول از تعهدات در كنوانسيون مذكور، امكان توسل به حاشيه صلاحديد از طرف دولت‌ها را در مقام تفسير و اجراي حقوق مذكور فراهم كرده است. درك حاشيه صلاحديد دولت‌ها براي تحديد حقوق فوق‌الذكر در پرتو نقد و بررسي اعمال گسترده اصل تناسب ممكن است. كنش متقابل ميان اصل تناسب و حاشيه صلاحديد در تأمين حق آزادي مذهب توسط دولت‌هاي عضو داراي اهميت است. در اين مقاله با نگاهي به آراي اخير صادره از مراجع قضايي اروپايي در خصوص حق آزادي مذهب و ابراز آن مشخص خواهد شد كه چگونه دامنه حاشيه صلاحديد توسط مراجع قضايي اروپايي تعيين خواهد شد. به اين ترتيب سوال اصلي اين خواهد بود كه محدوده حاشيه صلاحديد چگونه تعيين مي ­شود؟ در بررسي رويه مراجع قضايي اروپايي مشخص شده است كه اين مراجع در صددند در يك رابطه ديالكتيكي ميان منفعت كلي جامعه و منافع افراد به سنتز رعايت اصل تناسب و برقراري تعادل عادلانه ميان تضمين حق از يك طرف و رعايت ضروريات جامعه و هدف مورد نظر دولت از طرف ديگر برسد. اگرچه در آراي متعددي اين فرض اثبات شده است اما در بررسي آراي اخير با رويكردي انتقادي به نظر مي­رسد كه اين مراجع در برقراري تعادل عادلانه فوق‌الذكر موفق نبوده است.

Although ECHR and first protocol contains a provision concerning right to freedom of religion and freedom to practicereligion as well right of parents to choose their children’s religious education, permission of derogating from their obligations result in providing margin of appreciation by contracting states in order to interpret and apply mentioned rights. It may not be going too far to say that one does not understand the margin of appreciation unless one obtains a proper appreciation of widespread application of the principle of proportionality. The interaction between the principle of proportionality and margin of appreciation is of significance in securing the right to freedom of religion by contracting states. This article shall examine the status of freedom of religion and its scope in European system. In the light of resent cases, Having defined how European courts will ascertain scope and extent of margin of appreciation, we shall deal with this question ofhow d European courts synthesize a dialectical relationship between the general interest of society and the interests of individuals? It seems that the Court, in many cases, seeks to synthesize the principle of proportionality and establish a fair balance between ensuring the individual rights on the one hand and the society's necessities as well as the intended purpose of state on the other.