مسائل حقوقي يكپارچه‌سازي منابع مشترك نفت و گاز بين بلوك‌هاي مجاور واقع در قلمرو ايران

Legal Isuues of Unitization of Common Oil and Gas Resources between Adjacent Blocks Located on Iran’s Territory

در الگوي جديد قراردادهاي نفتي ايران پيمانكار به مدت بيش از بيست سال عمليات اكتشاف، ارزيابي، توسعه و بهره‌برداري را بر عهده خواهد داشت. در اين شرايط ممكن است ساختار يا ميدان نفتي كشف شوند كه بين مناطق قراردادي دو يا چند پيمانكار مشترك باشند. كشف منبع مشترك مي‌تواند منجر به رقابت غيرضروري بين پيمانكاران شده و نهايتاً هدر رفت فيزيكي و اقتصادي منابع را به بار آورد. حفظ وحدت مخزن از طريق يكپارچه‌سازي (يك‌كاسه‌سازي) شيوه‌اي است كه دولت‌ها به كمك آن سعي دارند از پيامدهاي منفي چنين شرايطي جلوگيري كنند. با توجه به اينكه مفهوم مذكور براي اولين بار در قراردادهاي نفتي ايران مطرح‌شده است، پيمانكاران و بدنه اجرايي شركت ملي نفت آگاهي كمي نسبت به موضوع دارند؛ بنابراين، در راستاي كمك به توسعه ادبيات علمي و كاربردي مرتبط با موضوع بايد به اين سؤال پاسخ داد كه در مذاكرات مربوط به يكپارچه سازي چه موارد حقوقي و فني حائز اهميت هستند؟ در تلاش براي يافتن پاسخ به سؤال مورد اشاره هدف مقاله حاضر اين است كه مهم‌ترين نكات مربوط به مذاكرات موافقت‌نامه يكپارچه‌سازي بين پيمانكاران را شناسايي و تا حد امكان به تجزيه‌وتحليل حقوقي و فني هر يك از موارد آن بپردازد. نتايج اين تحقيق مي‌تواند در تدوين مقررات مربوط و نيز كمك به مذاكرات پيمانكاران مفيد باشد.

Based upon Iranian oil and gas new contract model, contractors will be in charge of execution of exploration, appraisal, development and production operations over contract area for a period more than 20 years. As a result, it is possible that a petroleum field or structure to be common between two or more contracts areas that may cause serious physical and economic waste of resources. Unitization is a method that host governments use to avoid negative impacts of the mentioned situation. As it is first time that unitization notion is included in Iranian petroleum contracts, executive body of N.I.O.C and contractors are less familiar with it. Through this article we endeavor to explore most important issues and problems regarding negotiations on unitization agreements between contractors and analysis and discuss them from the technical and legal point of views. The results could be of help in developing related regulations and negotiations between contractors.