تبيين موانع سياسي و حاكميتي سرمايه‌گذاري مولد بخش خصوصي در اقتصاد ايران با استفاده از رويكرد نهادي «هاجسن»

Explaining the Political and Governmental Obstacles of Productive Private Sector Investment in Iranian Economy Using the Hodgson Institutional Approach

سرمايه گذاري مولد اقتصادي، يكي از متغيرهاي اصلي اقتصاد كلان است و ايجاد شرايط مناسب براي شكل گيري و رشد آن از الزامات ضروري براي دستيابي به اهداف اقتصادي كشور، رفع مسائل و مشكلات اقتصادي و افزايش قدرت سياسي و اقتصادي نظام جمهوري اسلامي ايران است. در اين پژوهش تلاش شده كه با رويكرد اقتصاد نهادگرايي «هاجسن»، موانع و مشكلات كلان موجود در نظام سياسي و ساختار حاكميتي در فرآيند شكل گيري سرمايه گذاري مولد توسط بخش خصوصي تبيين و تحليل شود. در رويكرد نظري هاجسن، وجود دوگانه ها و تضادها عامل و محرك شكل گيري تكامل اجتماعي و تغييرات اقتصادي است و شرايط نهادي و محيطي موجود جامعه نشان مي دهد كه اين دوگانه ها موجب پيشرفت و يا پسرفت جامعه مي شود. در اين مطالعه به بررسي چهار تضاد نهادي ترجيح برنامه هاي كوتاه مدت بر برنامه هاي بلندمدت، وجود تضادها و برخوردها در ساختار بوروكراسي و حاكميتي، تصميم سازي ارزشي ايدئولوژيك و رقابت مخرب بخش بازرگاني با بخش صنعت پرداخته شده است و نقش و تاثير آنها در شكل نگرفتن سرمايه گذاري مولد اقتصادي تبيين شده است. بررسي تضادهاي شكل گرفته در عرصه سياسي و ساختار حاكميتي اقتصاد ايران نشان مي دهد كه فضاي سرمايه گذاري مولد اقتصادي در اقتصاد ايران نامناسب است و تداوم اين امر به تداوم ركود اقتصادي مي انجامد.

Productive investment is one of the main variables of macroeconomics. Creating favorable conditions for formation and growth of productive investment is one of the essential requirements for the achievement of the country's economic goals, to fix issues and economic problems and increasing the political and economic power of the Islamic Republic of Iran. In this study, using Hodgson's institutional approach, the main problems and obstacles in the political system and governance structure in the process of formation of productive investment by the private sector is identified and analyzed. In Hodgson's theoretical approach, the existence of dichotomies and contradictions is the factor for the formation of social evolution and economic change. The institutional and environmental conditions of community indicates that these dualities lead to the development or rebound of the community. In this study, four institutional contradictions in Iranian economy have been investigated. These are the preference for short-term programs on long-term plans, the existence of contradictions in the structure of bureaucracy and sovereignty, the value-ideological decision-making and the destructive competition of the commercial sector with the industry sector. Then, their role and influence on economic productive investment are investigated. The study of the contradictions formed in political background and governance structure of the Iranian economy shows that the investment climate in the Iranian economy is inadequate and this has led to the continued economic downturn.