پديد آورندگان :
حاجي‌پور، خليل دانشگاه شــيراز - دانشكده هـنر و معمـاري - گـروه شــهرسـازي , پَــياب، آرمين دانشگاه شــيراز , دادوتبار، مهدي دانشگاه گيلان
كليدواژه :
خانه‌هاي دوم , جدايي‌گزيني شهر , باغشهر , هم‌پيوندي و يكپارچگي , شهر جديد صدرا
چكيده فارسي :
امروزه، پديده خانه هاي دوم به يكي از مهمترين دلايل تغيير چشم انداز حومه هاي شهري و مناطق شهري و روستايي پيرامون كلانشهرها تبديل شده است. اين خانه‌ها به منظورگذراندن اوقات فراغت،گاهي براي دوران بازنشستگي، تعطيلات آخرهفته و گاهي براي سرمايه‌گذاري خريداري مي‌شوند. يكي از مهمترين پيامدهاي اين پديده، خوشه‌اي‌شدن و جدايي‌شهر در زمينه فضايي و اجتماعي مي‌باشد. در ايران با رونق شهرنشيني، سكنه شهرها براي گذران اوقـات فراغـت و كسـب آرامـش به ساخت مسكن ويلايي در مناطق اطراف شهرها پرداخته‌انـد. شهر جديد صدرا يك نمونه بارز از شكل‌گيري خانه‌هاي دوم در قالب الگوي باغ- مسكن از پيش انديشيده شده مي‌باشد. از اينرو بررسي دلايل و پيامدهاي اين الگوي سكونت و جدايي‌گزيني فضايي اجتماعي ناشي از آن از ابعاد مختلف ضروري به نظر مي‌رسد. رويكرد حاكم بر اين پژوهش، تحليلي-توصيفي مي‌باشد. به منظور جمع‌آوري اطلاعات از روش اسنادي-كتابخانه‌اي و همچنين آمار و داده‌هاي پرسشنامه‌هاي طرح ساماندهي باغشهرهاي صدرا، استفاده شده است. به منظور بررسي جدايي‌گزيني و ميزان هم‌پيوندي محدوده باغشهرها نسبت به ساير عرصه‌هاي شهري، از روش ماتريسي گولر استفاده شده است. يافته‌هاي تحقيق نيز بيانگر اين است كه بيش از نيمي از افراد، انگيزه اصلي از تهيه باغ مسكن را گذران اوقات فراغت در ايام پايان هفته و تعطيلات بيان نمودند. نتايج حاصل از بررسي ميزان هم‌پيوندي باغشهرها با ساير عرصه‌هاي شهر حاكي از آن است كه باغشهرهاي صدرا از منظر شاخص طبيعي و محيط‌زيستي با 77.5% بيشترين و از لحاظ شاخص اقتصادي با 28.13% كمترين ميزان هم‌پيوندي و يكپارچگي را با ساير عرصه‌هاي شهر صدرا دارا هستند. و در نهايت ميزان هم‌پيوندي كلي اين محدوده‌ها، براي باغشهرهاي صدرا نسبت به ساير نقاط شهري برابر 43.05% مي‌باشد. براساس اطلاعات حاصله، باغشهرها موجب ساخت ناموزون و نامتعادل در شهر شده و گرايش به قطبي شدن يا جدايي‌گزيني فضايي و ناهنجاري‌هاي ساختاري در اين شهر در حال رشد و گسترش مي‌باشد. بنابراين بايد توجه داشت كه آثـار مثبـت گردشـگري خانـه‌هـاي دوم به خودي خود به وقوع نخواهد پيوست و به منظور تحقق آن مي‌بايست به شيوه صحيح برنامه‌ريزي و مديريت شود.
چكيده لاتين :
Today, the phenomenon of second homes has become one of the most important reasons for changing the landscape of urban suburbs and urban and rural areas around metropolitan cities. These homes are usually bought for spending one’s spare time and weekends, or for retirement, and sometimes for investment. One of the most important consequences of this phenomenon is the clustering and separation of the city in terms of spatial and social spheres. In Iran, with the development of urbanization, citizens have turned their attention to the construction of villas around the cities to relax and spend their leisure time. Sadra New Town is a prominent example of the formation of second homes in the form of a pre-designed garden-house model. Therefore, it seems necessary to examine the causes and consequences of this pattern of habitation and its social-spatial separation from different dimensions. In this study, analytical and descriptive method was utilized. To gather the data, documentary-library method, along with the statistics and the data collected through the Questionnaire of Garden-Cities of Sadra, was employed. Goeller Matrix Method was used to investigate the separation and the interconnection level of the garden-cities area with other urban areas. Based on the findings, more than half of the participants stated that their primary motivation was to make a garden-house for their leisure time during the weekends and holidays. The results of the survey of the interconnection level of garden-cities with other city areas indicated that in terms of natural and environmental indicators (77.5%) and economic indicator (28.13%), Sadra garden-cities have the highest and lowest degree of integration with other city areas of Sadra, respectively. Finally, the overall interconnection level of Sadra garden-cities was found to be 43.05% compared to other urban areas. Based on the findings, garden-cities have led to an unbalanced structure in the city. In addition, the tendency to polarization and spatial separation and structural anomalies are growing in this city. Therefore, it should be noted that the positive effects of tourism of second homes would not come on its own. In fact, in order for these effects to be realized, they must be properly planned and managed.
