بررسي روايي و پايايي پرسش نامه انعطاف پذيري سازماني در مواجهه با حوادث بزرگ

The validity and reliability of organizational resilience questionnaire (ORQ) in dealing with major accidents

مقدمه: براي صنايع و سازمان ها فجايع، حوادث و بحران ها مسايل پيچيده و بحث برانگيز مي باشند. انعطاف پذيري سازماني يك هدف مؤثري است كه به طور مداوم به عمل كرد سازمان در طول كسب و كار، فجايع و موقعيت هاي بحراني كمك مي كند. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسي روايي و پايايي پرسش نامه انعطاف پذيري سازماني در مواجهه با حوادث بزرگ انجام گرفت. روش كار: پژوهش حاضر يك مطالعه توصيفي-تحليلي است. ابتدا مفهوم انعطاف پذيري سازماني و ابعاد آن براي بررسي مشخص شد. سپس براي بررسي روايي محتوايي، پرسش نامه طراحي شده در اختيار اعضاي پانل خبرگان قرار گرفته و براساس نظرات اعلام شده، شاخص روايي محتوايي (CVI) و نسبت روايي محتوايي (CVR) محاسبه گرديد. پايايي پرسش نامه نيز بعد از تكميل آن توسط 272 نفر از كاركنان صنايع مورد مطالعه تعيين گرديد. يافته ها: ميزان شاخص CVR در تمامي گويه ها از مقدار استاندارد (0/50) بالاتر بود. هم چنين تمامي حيطه هاي پرسش نامه به جز حيطه مسووليت پذيري داراي CVI بالاتر از 0/90 بودند. ضريب آلفاي كرونباخ براي همه ابعاد پرسش نامه به جز بعد مسووليت پذيري، بالاتر از مقدار قابل قبول (0/70) بوده و اين ضريب براي كل پرسش نامه نيز 0/967 به دست آمد كه نشان دهنده عالي بودن اين شاخص در مطالعه مي باشد. نتيجه گيري: يافته هاي مطالعه نشان داد كه پرسش نامه انعطاف پذيري سازماني در مواجهه با حوادث بزرگ داراي روايي و پايايي قابل قبول بوده و براي بررسي انعطاف پذيري سازماني در سازمان ها، مي توان به عنوان يك ابزار جامع، قوي و قابل اعتماد از آن استفاده كرد

Introduction: Disasters, incidents and crises are complex and controversial issues for the industries and organizations. Organizational resilience is an effective goal that continuously helps the organization’s performance throughout business, disasters and critical situations. Therefore, the present study aimed to investigate the validity and reliability of organizational resilience questionnaire in dealing with major accidents. Material and Method: The present study was a descriptive-analytic study. At first, the concept of organizational resilience and its dimensions were determined for the review. Then, for evaluating the content validity, the designed questionnaire was distributed among members of the expert’s panel and the Content Validity Index (CVI) and Content Validity Ratio (CVR) were calculated based on the comments. The reliability of the questionnaire was determined after completing it by 272 employees of the studied industries. Result: The CVR was higher than the standard value (0.50) considering all items. Also, all dimensions of the questionnaire, except for the responsibility dimension the CVI’s were above 90%. Cronbach’s alpha coefficient for all questionnaire dimensions except for the responsibility dimension was higher than the acceptable value (0.70). This coefficient for the whole questionnaire was 0.967 indicating that this index was in excellent level. Conclusion: The findings showed that the organizational resilience questionnaire in dealing with major accidents had an acceptable validity and reliability and in order to examine the organizational resilience in organizations, it could be used as a comprehensive, strong and reliable tool.