بررسي فعاليت ضد باكتريايي ساپونين استخراج شده از خيار دريايي گونه (Stichopus hermanni) جمع آوري شده از خليج فارس

Antibacterial activity of Saponin extracted from the sea cucumber (Stichopus hermanni) collected from the Persian Gulf

خيارهاي دريايي توليد كننده انواع مختلفي از تركيبات طبيعي زيست فعال به ويژه متابوليتهاي ثانويه از جمله ساپونين مي باشند. هدف از مطالعه حاضر بررسي فعاليت ضد باكتريايي ساپونين استخراج شده از خيار دريايي گونه (Stichopus hermanni) جمع آوري شده از خليج فارس در برابر برخي باكتري هاي گرم مثبت و منفي بود. ابتدا عصاره گيري با اتانول70% انجام شد و به منظور جداسازي ساپونين، عصاره اتانولي تغليظ شده بر روي ستون كروماتوگرافي با سيستم هاي حلالي مختلف شستشو داده شد. ساپونين با كروماتوگرافي لايه نازك (TLC و HPTLC) شناسايي شد و با استفاده از روش رقت لوله اي حداقل غلظت مهاركنندگي (MIC) و حداقل غلظت كشندگي (MBC) ساپونين تعيين گرديد. دو دسته ساپونين استروئيدي و گليكوزيدي در فركشن هاي استخراج شده با كروماتوگرافي لايه نازك بترتيب با Rf برابر با 9/0 و 05/0 شناسايي شد. تشخيص نمونه اي از تركيب ساپونين استخراج شده توسط دستگاه كروماتوگرافي لايه نازك با كارايي بالا نيز بيانگر تاييد حضور ساپونين در خيار دريايي با توجه به Rf بدست آمده بود. از نظر ميزان MIC، باكتري گرم منفي Pseudomonas aeroginosa داراي بيشترين مقاومت نسبت به ساپونين استروئيدي و ساپونين گليكوزيدي-استروئيدي بترتيب با MICبرابر با 500 و 400 ميكروگرم بر ميلي ليتر بود. ساپونين هاي استروئيدي و گليكوزيدي-استروئيدي بر باكتري گرم منفي Pseudomonas aeroginosa هيچ فعاليت باكتريوسيدي نشان ندادند و در بين باكتري هاي گرم مثبت نيز بيشترين اثر كشندگي ميزان مربوط به ساپونين گليكوزيدي-استروئيدي در Staphylococcus aureus با MBC برابر با 500 ميكروگرم بر ميلي ليتر بود. بالاتر بودن MIC در باكتري هاي گرم منفي مورد آزمايش، تاييدكننده خاصيت ضد باكتريايي كمتر ساپونين استروئيدي و گليكوزيدي استخراج شده خيار دريايي Stichopus hermanni در اين باكتري ها نسبت به انواع گرم مثبت مي باشد.

Sea cucumbers produce various bioactive compounds especially secondary metabolites including Saponin. The aim of this study was to investigate antibacterial activity of the Saponin extracted from the Persian Gulf sea cucumber (Stichopus hermanni) in some gram positive and negative bacteria. Extraction was first done by ethanol 70% and then Saponins were separated through column chromatography with silica gel. Extracted Saponins were identified through thin layer chromatography (TLC) and high performance thin layer chromatography (HPTLC). Minimum inhibitory concentration (MIC) and minimum bactericidal concentration (MBC) were investigated via tubular dilution. Two groups of steroidal and glycosides Saponins with Rf 0.9 and 0.05 were respectively identified in fractions extracted by TLC. HPTLC results for a sample of extracted Saponin confirmed the existence of Saponin in sea cucumber regarding the Rf. The gram negative bacterium Pseudomonas aeroginosa was the most resistant one to steroidal and glycosides- steroidal Saponins with MIC of 500 and 400 micg/ml, respectively. Steroidal and glycosides- steroidal Saponins showed no bactericidal effect in gram negative bacterium Pseudomonas aeroginosa. Among the gram positive bacteria, the highest MBC of 500 micg/ml belonged to glycosides- steroidal Saponin for Staphylococcus aureus. The higher MIC in gram negative bacteria approves the lower antibacterial property of the steroidal and glycosides Saponin extracted from sea cucumber Stichopus hermanni in these bacteria compared to the gram positive ones.