الزامات و چالش هاي طراحي برنامه درسي آموزش عالي با رويكرد جامعه يادگيري

Curriculum design requirements and challenges of the learning society approach

اين مقاله در صدد است به اين سوال پاسخ دهد كه اگر آموزش عالي بخواهد در انجام وظيفه خود در زمينه سازي براي تحقق جامعه يادگيري در ايران، فرصت هاي يادگيري عالي را گسترش دهد و براي ارتقاي كيفي آنها برنامه درسي با رويكرد يادگيري مادام العمر طراحي كند، با چه چالش هايي روبروست؟ براي پاسخ به آن در اين تحقيق كمي- كيفي با روش توصيفي – پيمايشي ديدگاه هاي 24 نفر از صاحبنظران مشغول به كار در موسسات تحقيقاتي وابسته به دانشگاه و مديران دانشگاه هاي دولتي، از طريق مصاحبه و ديدگاه 153 نفر از اعضاي هيات علمي اين دانشگاه ها از طريق پرسشنامه محقق ساخته بررسي شده است. يافته هاي پژوهش حاكي است آموزش عالي با چالش هاي عدم شناسايي نيازهاي واقعي دانشجو و جامعه وبازنگري برنامه درسي متناسب با تحول در اين نيازها، پيش بيني نكردن امكان انعطاف در برنامه درسي، عدم پذيرش تغيير در فلسفه و مفاهيم زيربنايي آموزش در آموزش عالي ، عدم بهره گيري از متخصصان حوزه برنامه درسي براي تدوين برنامه ها، استفاده نكردن از برنامه درسي دانشگاه هاي معتبر جهان متناسب با شرايط و نيازهاي كشور، تمايل به تمركزگرايي در تدوين برنام ههاي درسي، وجود برخي مشكلات در كميته هاي برنامه ريزي درسي درون وزارتخانه و دانشگاه ها و عدم وجود ارتباط دروني ميان برنامه درسي آموزش عالي و مقاطع قبل از آن روبروست. ميان ديدگاه هاي اعضاي هيات علمي درباره اين چالشها بر حسب متغير هاي جنس، تحصيلات، مرتبه علمي، نوع دانشگاه و سابقه تدريس و مديريت تفاوتي وجود ندارد. . آنان در مورد وجود چالش هاي مذكور اتفاق نظر دارند

Facing the twenty-first century with the development of communities, people are faced with the necessity of moving towards a learning society. University must extend the learning opportunities and improve their quality with curriculum design through applying learning society approach to be able to respond to that necessity. Researchers believe that some conditions are needed for the above curriculum to succeed. The present article attempts to answer the following question: "Which requirements and challenges does a university face with to design a curriculum with learning society approach?" In order to answer the above question a qualitative-quantitative research was carried out wherein the viewpoints of 24 higher education experts were collected through interview; in the same way the comments of 153 faculty members were taken by administering a questionnaire, the results of both were finally evaluated. The content validity of the questionnaire was confirmed by experts and the reliability was estimated via Cronbach's alpha (0.96). The results indicated that the university faces with following challenges: The non-substitution of learning instead of education; Incomplete identification of real needs of the students and society and non-revision the curriculum to suit the changing needs; Poor communication between levels of higher education curriculum and the previous degrees; Centralization in curriculum planning; Lack of flexibility in curriculum; Inadequate use of curriculum experts and disregarding role of faculty and student to develop the curricula. Statistical analysis of the survey findings also proved that there is no significant difference among the viewpoints of faculty members about these challenges, in terms of gender, education, academic ranking, type of university and experience in teaching and management.