مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - بررسي عوامل مؤثر بر معماري ناجاي آينده در افق تمدن نوين اسلامي

چكيده فارسي :

معماري پديده‌اي تكاملي و تجديد شونده است و نمي‌توان آن را به صورت تك‌ علي و تك‌ ساحتي ارزيابي كرد. هيچيك از حوزه‌ هاي متكثر اعم از سياسي، اجتماعي، فرهنگي، حقوقي، اقتصادي، نظامي و... به تنهايي و بدون كنشگري متقابل با ساير حوزه‌ ها نمي‌تواند معماري نويني را به طور كامل تبيين كند؛ به خصوص كه حكومت ايران، اسلامي است و بايد تمام اندام واره هاي آن بر اساس مباني فقهي اسلامي باشد. اين مقاله با هدف شناسايي عوامل مؤثر بر معماري ناجاي آينده در افق تمدن نوين اسلامي و با طرح اين سؤال كه «الزامات اساسي معماري ناجاي آينده در تراز تمدن نوين اسلامي كدامند؟» تدوين و در نهايت ميزان تأثير هركدام از مؤلفه ها بر معماري ناجاي آينده در افق تمدن نوين اسلامي مورد واكايي قرار گرفته است. پژوهش از نظر نوع و هدف كاربردي، ماهيت توصيفي و شيوه جمع آوري اطلاعات، كتابخانه‌اي و پيمايشي است و عوامل كليدي معماري ناجاي آينده در افق تمدن نوين اسلامي و براساس مؤلفه هاي مربوط از ديدگاه صاحبنظران بررسي و احصا و در نهايت ميزان اهميت و تأثير مؤلفه ها با استفاده از پرسشنامه طيف پنج گزينه اي ليكرت سنجش شد. جامعه آماري شامل صاحب نظران حوزه دانشگاهي و انتظامي با مدرك تحصيلي بالاتر از فوق ليسانس و داراي تجربه كاري بود كه 70 نفر به صورت هدفمند به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند و روايي و پايايي پرسشنامه مورد سنجش و تأييد كارشناسان قرار گرفت. با توجه به اينكه مقاله در چهار بخش تدوين شده، ميزان اهميت و تأثير مؤلفه هاي هر بخش به شرح زير است: يافته هاي بخش اول: شناسايي ويژگي هاي اساسي تمدن نوين اسلامي، دين مداري، امتسازي، حكومت، قانون مداري و امنيت به ترتيب در رتبه هاي اول تا پنجم قرار دارند. يافته هاي بخش دوم: شناسايي ويژگي هاي اساسي ناجا در تمدن نوين اسلامي: اعتقاد، التزام، اقتدار، دانايي، خردگرايي، بصيرت، اعتدال، قانون گرايي، امانتداري و پاكدامني به ترتيب در رتبه هاي اول تا هفتم قرار دارند. يافته هاي بخش سوم: شناسايي عوامل درون سازماني معماري ناجاي آينده در افق تمدن نوين اسلامي: منابع انساني، مقدورات و ظرفيت ها (امكانات و اعتبارات)، برتري ساز (حمايت ها، تعاملات، قوانين) و ابعاد سازمان (محتوايي و ساختاري) به ترتيب در رتبه هاي اول تا چهارم قرار دارند. همچنين در زيربخش ها: (كيفيت منابع انساني) نگرش، دانش، توانش (مقدورات و ظرفيت ها) تجهيزات، امكانات، فناوري، سامانه ها، تعداد نيروي انساني (برتري ساز)، حمايت هاي مردمي، حمايت دولت و حكومت، ارتباطات داخلي و (ابعاد محتوايي) تكنولوژي، اندازه، اهداف و استراتژي، محيط و فرهنگ در رتبه هاي اول تا پنجم و ابعاد ساختاري رسميت، تمركز، سلسله مراتب اختيار، سلسله مراتب، تخصصي بودن، استاندارد بودن، نسبت هاي پرسنلي و پيچيدگي در رتبه هاي اول تا هشتم قرار دارند. يافته هاي بخش چهارم: شناسايي عوامل برونسازماني معماري ناجاي آينده در افق تمدن نوين اسلامي: مؤلفه هاي اجتماعي فرهنگي، مؤلفه هاي اقتصادي، مؤلفه هاي سياسي امنيتي، مؤلفه هاي جغرافيايي زيست محيطي به ترتيب در رتبه هاي اول تا چهارم قرار دارند. نتيجه گيري: با توجه به يافته هاي تحقيق، تمام مؤلفه هاي مورد بررسي تحقيق در معماري ناجاي آينده اهميت دارند و به تناسب معيارها و زيرشاخص هاي مربوط بيانگر رابطه قوي بين متغيرها هستند. اما با نگاهي به يافته هاي تحقيق، اولويت شاخص هاي هر كدام از عوامل و ميزان تأثير آنها شامل ويژگي هاي اساسي تمدن نوين اسلامي، ويژگي هاي اساسي ناجا در تمدن نوين اسلامي، الزامات درون و برون سازماني در معماري ناجا و معماري ناجاي آينده در افق تمدن نوين اسلامي تأييد شده است.

چكيده لاتين :

Objective: Architecture is an evolutionary renewable phenomenon. It cannot be analyzed as a single-cause and single-area concept. None of the fields in political social, cultural, legal, economic, and military sciences can fully develop architecture on their own without any interaction with other fields. Since the government in Iran is Islamic, all domains of the society must be based on the Islamic jurisprudence. This paper identifies the effective factors in the architecture of future NAJA in the vision of ne Islamic civilization. The paper raises the question: what are the requirements for the architecture of future NAJA on the scale of new Islamic civilization? It studies the factors and analyzes the effectiveness of each factor in the architecture of future NAJA. It is a practical descriptive research. It is also a survey and library research. The paper carried out interviews with experts by means of a Five-option Likert Spectrum Questionnaire. The population included 110 university and police scholars with post-graduate decrees and years of experience. 70 persons from the population were selected purposefully as samples. The questionnaire’s reliability and validity have been assessed and confirmed by experts..... Conclusion: All of the factors discussed in this paper are significant in the architecture of future NAJA. The related criteria and indicators show the close relations between the factors. The research findings show the priority and effectiveness of each factors discussed in separate five chapters.