هيدروپليتيك نيل و تأثير آن بر روابط ژئوپليتيكي ميان مصر، سودان و اتيوپي ( با تأكيد بر سد رنسانس)

The Impact of Nile Hydropolitics on Geopolitical Relations between Egypt, Sudan, and Ethiopia: With a Focus on the Renaissance Dam

جغرافياي انتخابات به عنوان گرايشي از جغرافياي سياسي به بررسي ابعاد فضايي انتخابات مي­ پردازد. ازجمله موارد مورد بررسي جغرافياي انتخابات مبحث پايگاه رأي نامزدهاي انتخاباتي است. پايگاه آراء نامزدها و نمايندگان در هر حوزه انتخابيه­اي تحت­ تأثير ساختار اجتماعي، نوع نگرش و جهان­بيني رأي­ دهندگان شكل مي­ گيرد. در حوزه انتخابيه مَمَسَني به دليل ساختار ايلي - عشيره­اي، پايگاه آراي نامزدها و نمايندگان در درجه نخست متأثر از متغير طايفه و زيستگاه جغرافيايي است. با وجود اين، ضمن اينكه هر كدام از اين بازيگران سياسي به آراي خود در طايفه و زادگاه خود پُشت­گرم هستند، مي­كوشند در قلمرو هر طايفه، جريان ­سازي و نفوذ كنند كه اين امر منجر به فضاسازي و ساخت شبكه­ هاي اجتماعي مي­شود. اين عمق­ ها و شبكه­ ها كه به صورت «سامان­ يافته»، «تصادفي» و «تركيبي» (پيوندي) هستند صرفاً محدود به قلمرو جغرافيايي زادگاه بازيگران انتخاباتي نيست، بلكه به واسطة شناسه­ هايي نظير گرايش­ هاي زادگاهي - طايفه ­اي، پيوند­هاي قومي و خويشي (خويشاوندگرايي) با ساكنان طايفه­ ديگر، منافع اقتصادي و توسعه عمراني در قلمرو رقيب، تعامل اجتماعي توده مردم با يكديگر، آراء رقابتي يا بسيج نيروهاي پُرشور، ديگر قلمروها را نيز شامل مي­ شود كه در نهايت به واسطة ابزارهاي ساخت اجتماعي نظير «فرهنگ»، «زبان» و «ارتباط»، پايگاه آراء نامزدها و نمايندگان را تقويت و متأثر مي­سازند. از اين رو، اين پرسش مطرح مي­شود كه عواملِ موثر بر پايگاه آراء نامزدها و نمايندگان در حوزه انتخابيه ممسني كدامند؟ به نظر مي­رسد، ضمن پارادايم مسلط الگوي رأي زادگاهي و طايفه­ اي در حوزه انتخابيه ممسني، وجود برخي مكان­ها، فضاها و شبكه­ هاي اجتماعي در اَشكال مختلف، نقش مُكمل را در كنار پايگاه ثابت رأي (طايفه­ اي) نامزدها و نمايندگان ايفاء مي­كند. به عبارتي نتايج پژوهش نشان داد، پايگاه آراي نامزدها و نمايندگان طوايف بَكِش، جاويد و رُستم در حوزه انتخابيه ممسني، طي ادوار هفتم، هشتم، نهم و دهم انتخابات در درجه نخست، متاثر از عواملِ محيطي و هويتي نظير هويت جغرافيايي و طايفه ­اي بوده است و در مَرتبه بعد سازه­ هايي همچون شبكه­ هاي اجتماعي تصادفي، سامان­ يافته و تركيبي كه به وسيله ابزارهاي ساخت اجتماعي (فرهنگي، زباني و ارتباطي) شكل گرفته ­اند، پايگاه رأي اين بازيگران انتخاباتي را تقويت و جهت داده است. روش تحقيق مقاله، ماهيتي توصيفي ـ تحليلي دارد و داده­هاي مورد نياز به روش كتابخانه­ اي (اسنادي) و ميداني (مشاهده) گردآوري شده‌اند.

The Nile plays a key role in the economies of Egypt, Sudan, and Ethiopia, and is a major driver of competition between them. Despite the competition between the three countries, they had no challenge until the early 1990s. But since then, as a result of increasing demand, the competition for the Nile water rights increased as a result of the Ethiopian government's move to build the Renaissance Dam in 2011. This descriptive-analytical study explores the impact of the Nile hydropolitics on geopolitical relations between Egypt, Sudan, and Ethiopia. The findings of this study indicate that colonial conventions, the lack of a proper mechanism for water division, population growth, agricultural and industrial development in the Nile Basin, the construction of the Renaissance Dam in Ethiopia, and finally the involvement of foreign powers have caused the Nile Basin became an area of hydropolitical competition between the beneficiary countries. Consequently, due to the insistence of the upstream countries on the fair share of the Nile water, the Nile Hydropolicy will create the “geopolitical confrontation” among the three countries. No country can maintain its political, economic and social stability without having sufficient water. Due to population growth and the development of industries, freshwater resources and access to them has become a "geopolitical crisis" in some countries. A striking example is a dispute between the three states of Ethiopia, Sudan, and Egypt over the water right from the Nile River. Although there are about eleven countries, locating along the Nile River route and each complaining about its share of water, the largest disagreement on how to exploit the Nile is among the mentioned three countries as they do not use the same amount of water from the Nile. The highest level of water from the Nile is consumed by Egypt and Sudan. In recent years, issues such as population growth and the urgent need for water for domestic and agricultural use have led Ethiopia to demand a fair share of the Nile water.