كليدواژه :
امنيت , خاورميانه , آب , نئورئاليسم , اسرائيل
چكيده فارسي :
خاورميانه يكي از خشك ترين و كم آب ترين مناطق جهان است و كاهش منابع آب شيرين در اين منطقه و شمال آفريقا ، به عنوان يكي از چالش هاي عمده و منابع مهم تنش هاي آتي بشمار مي رود. كارشناسان راهبردي مسايل خاورميانه ، كمبود منابع آب دركشورهاي خاورميانه بويژه فلسطين اشغالي را يكي از عوامل مهم بروز جنگ در آينده اين منطقه مي دانند. چه آن كه رژيم حاكم بر سرزمين فلسطين طي نيم قرن گذشته تا كنون ،به دليل كمبود آب و عدم تكافوي منابع داخلي براي تأمين نيازهاي فزاينده آن كشور به اقدامات تنش زايي چون آب دزدي از رودخانه هاي اين منطقه روي آورده است. برخي كارشناسان پا را از اين نيز فراتر نهاده و معتقدند كه اقدام نظامي اسراييل براي جلوگيري از دستيابي كشورهاي منطقه به منابع آبي ، دور از انتظار نيست. در چشم انداز نظريه هاي امنيتي بويژه ديدگاه نو رئاليست ها محيط زيست به عنوان يك ديدگاه ابزاري تا آن حد اهميت دارد كه مي تواند به عنوان يك سلاح به كار رود، زيرا نبود منابع ميتواند توانايي بالقوه و بالفعل دولتها را تضعيف كند، از آن جا كه اسرائيل ثبات و بقاي خود را در كمبود آب در معرض تهديد و زوال جدي مي بيند،لذا به هر شكل ممكن مي كوشد تا اين محدوديت را جبران نمايد هر چند كه اين تلاش،امنيت منطقه را به خطر انداخته و به ضرر و زيان همسايگان عرب آن تمام شود. اين نوشتار با كاربست روش توصيفي_ تحليلي و با مفروض انگاشتن آب به مثابه يكي از اركان امنيت ملي اسرائيل،بر آن است تا با بهره گيري از نظريه هاي مطرح در حوزه امنيت و از جمله مكتب نئو رئاليسم،نقش و جايگاه محوري آب به عنوان يك عامل زيست محيطي تعيين كننده در ساختار امنيتي آن رژيم را مورد بررسي و واكاوي قرار دهد.
چكيده لاتين :
Many tensions and conflicts over water resources have been recorded so far in the
last century. For example, some studies have shown that over the past fifty years,
more than 37 water tensions have taken place between different countries, resulting
in military conflicts, of which more than 30 ones are pertaining to the Zionist
conflicts over resources. Most of these conflicts took place between the Zionist
regime and the Syria and Jordan in the 1950s and 1960s on the flow of water from
the Jordan and Yarmouk rivers (Doleyatyr, 1995). These tensions have shown that
due to the lack of water resources in the geopolitics of Israel, water supply a priority
policies of the regime have been and, consequently, control over water resources in
the Jordan River and all aquifers key as a minimum of its security and even if it
withdraws from the occupied lands, it is thinking of controlling the water resources
of the area, and in fact, without solving water problems, security measures would be
impossible. This means that Israel will do everything to preserve its water resources,
which is actually the source of its life. On this basis, Middle East experts believe that
if a war between Arabs and Israel occurs in the next decade, most likely, it will be a
war over water resources that threatens the security of the area.