طراحي نظام تعليم و تربيت اسلامي با تكيه بر روش اجتهادي با رويكرد نظام‌ مند

Designing Islamic System of Education and Upbringing with Reliance on an Organized Jurisprudential Approach

مقاله پيش رو در صدد تبيين ضرورت بهره‌ گيري از روش اجتهاد استنتاجي با رويكرد نظام‌ مند براي توليد گزاره‌ هاي تربيتي و طراحي نظام تعليم و تربيت است. سؤال اساسي كه اين مقاله در پي پاسخ به آن مي‌باشد چرايي بهره‌ گيري از روش استنتاجي با رويكرد نظام‌ مند و نحوه كاربست آن است. براي دستيابي به پاسخ از روش توصيفي - تحليلي استفاده شده است. يافته‌ ها نشان مي‌دهد كه علاوه بر بهره‌ گيري از روش استظهاري، بايد از روش استنتاجي نيز بهره گرفت. بهره‌ گيري از روش استنتاجي، ابزار مناسبي براي توليد گزاره‌ ها و بسط آموزه‌ هاي تربيتي از منابع ديني است ولي كافي نيست؛ بلكه براي دستيابي به نظام تعليم و تربيت، بايد جهت‌ گيري نظام‌ مند در توليد گزاره و نظام تعليم و تربيت نيز مورد توجه قرار گيرد. تأكيد بر رويكرد نظام‌ مند، رويكردي نو ظهور است. به همين دليل، تلقي‌ هاي مختلفي از آن شكل گرفته و به تبع آن، عكس‌العمل‌ هاي موافق و مخالف چشم‌ گيري به دنبال داشته است. به همين دليل، پيشنهاد مي‌شود در كنار تعميق مباني نظري اين رويكرد، به كار بست عملي آن نيز مبادرت شود تا حدود كارايي و اعتبار آن، به صورت عيني محك بخورد.

The present article seeks to explain the necessity of making use of the inferential method of Ijtehad with an organized approach to generate educational premises so as to design an efficient system of nurture and education. The basic question which this article seeks to answer is: Why should we make use of an inferential method with an organized approach? How is that method applied? To answer these questions, efforts have been made to make use of an analytical-descriptive method. Findings show that in addition to making use of istizhari (indicative) method, it is essential that inferential method be also used. Making use of inferential method is suitable for generating premises and extending educational teachings based on religious sources, but it is not sufficient. In fact, in order to achieve a system of education and nurture, it is necessary to have an organized strategy towards producing educational premises and statements. Emphasizing on an organized approach is a new approach. For this reason, different notions and understandings of it have come into being ensuing, by extension, positive and negative reactions. It is therefore suggested that in addition to depending on the theoretical foundation of this approach, it should also be practically used so that its limits and credibility are objectively put to test and ascertained.