ارزيابي مجدد محوطۀ شهداد (2): گاهنگاري، مُهرها، اشياي فلزي و گِلي

محوطۀ شهداد يك، عنوان يكي از مراكز بزرگ شهري عصر مفرغ جنوب‌شرق ايران از اهميت فراواني در مطالعات باستان‌شناختي خاور نزديك برخوردار است. با توجه به اين مهم كه حدود نيم قرن از آغاز كاوش‌هاي شهداد گذشته است، اين ضرورت احساس شد تا نگاهي تازه به محوطۀ شهداد و اشياي به‌دست آمده از آن انداخته شود. پيش از اين، در مقاله‌اي به اشياي سنگي (كلوريتي و مرمري)، سفال‌ها و گورهاي بدست آمده از كاوش محوطۀ شهداد توسط نگارنده پرداخته شده است. در اينجا نيز بر آن هستيم تا ديگر مواد فرهنگي به‌دست آمده از كاوش‌هاي مركز شهري شهداد، يعني اشياي فلزي، اشياي گِلي و مُهر‌ها را مورد مطالعه و بازييني قرار دهيم. اين مقاله اطلاعاتي نيز از وضعيت برهمكنش‌هاي فرهنگي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي شهداد ارائه مي‌كند. همچنين گاهنگاري ارائه شده توسط كاوشگر محوطۀ شهداد، مورد بازنگري اساسي قرار گرفته است و درنهايت براساس مطالعات مقايسه‌اي گاهنگاري جديدي براي محوطۀ شهداد ارائه شده است. پرسش اصلي پژوهش حاضر اين است كه، آيا گاهنگاري ارائه شده براي محوطۀ شهداد پس از گذشت چند دهه كماكان مورد تأييد است و يا بايستي يك گاهنگاري جديد براي اين محوطه مهم ارائه گردد؟ طبيعي است كه اطلاعات و شناخت ما از باستان‌شناسي عصر مفرغ جنوب‌شرق ايران به‌واسطۀ انجام فعاليت‌هاي ميداني بيشتر و همچنين به روز شدن روش‌هاي ساليابي مطلق، مانند روش AMS، در مقايسه با گذشته، بيشتر شده باشد؛ از اين‌رو با انجام مطالعۀ مقايسه‌اي محوطۀ شهداد با ديگر محوطه‌ها در مقايس منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي، بديهي است يك گاهنگاري دقيق‌تر براي آن ارائه گردد. پرسش ديگر اين تحقيق، مشخص نمودن جايگاه محوطۀ شهداد در چرخۀ برهمكنش فرهنگي عصر مفرغ در جنوب‌غرب آسيا بر پايۀ مطالعۀ اشياي فلزي، گِلي و مُهرها بوده است. براساس داده‌هاي به‌دست آمده از كاوش‌هاي شهداد، تصور يك نقش مركزي در شبكۀ گستردۀ مبادلات هزارۀ سوم قبل‌ازميلاد جنوب‌غرب آسيا براي شهداد دور از ذهن نمي‌باشد.