اثر كم‌آبياري بر تبخير و تعرق، كارايي مصرف آب، عملكرد و رشد گياه فلفل همداني در كشت گلخانه‌اي

Effect of deficit irrigation on evapotranspiration, water use efficiency, yield and growth of Hamadanian pepper in greenhouse cultivation

تأثير كم‌آبياري بر تبخير و تعرق، عملكرد، كارايي مصرف آب و برخي مؤلفه‌هاي رشد گياه فلفل همداني (بيور) در يك طرح كاملاً تصادفي با يك تيمار آبياري كامل (FI) و سه تيمار كم‌آبياري (85، 70 و 55 درصد نياز آبي؛ DI85، DI70 و DI55) در 5 تكرار بررسي شد. مقدار تبخير و تعرق در مدت 66 روز اعمال كم‌آبياري در تيمارهاي FI، DI70،DI85 و DI55 به‌ترتيب 337/8، 307/5، 281/1 و 244/2 ميلي‌متر و در كل دوره رشد 396/2، 365/9، 339/5 و 302/6 ميلي‌متر به‌دست آمد. با كاهش محتواي رطوبت خاك، صفات مورفولوژيك گياه كاهش يافتند. ليكن در 79% از موارد، تفاوت نتايج تيمارهاي FI و DI85 معني‌دار نبود. در حالي كه اختلاف بين تيمار DI55 و تيمارهاي FI و DI85 در همه موارد معني‌دار شد. اعمال كم‌آبياري منجر به كاهش تعداد ميوه‌هاي جور از 33/0 عدد در هر بوته تيمار FI به 15/6 عدد در تيمار DI55 و متناظر با آن افزايش ميوه‌هاي ناجور از 5/4 به 18/0 عدد در هر بوته شد. مقدار عملكرد و كارايي مصرف آب در تيمار FI، به‌ترتيب 18/98 تن در هكتار و 4/79 كيلوگرم بر متر مكعب به‌دست آمد كه با عملكرد 17/75 تن در هكتار و كارايي مصرف آب 4/85 كيلوگرم بر متر مكعب تيمار DI85 از لحاظ آماري تفاوت معني‌داري نداشت. نبود اختلاف آماري معني‌دار بين عملكرد تيمارهاي FI و DI85 بيان‌ كننده حفظ عملكرد گياه فلفل در حد سطح آبياري كامل به‌موازات كاهش آب آبياري است. بدين ترتيب، تيمار DI85 جهت كشت فلفل همداني قابل توصيه است. در شرايط حاد كم‌آبي نيز مي‌توان تيمار DI70 را با عملكرد محصول 13/48 تن در هكتار به‌كار گرفت كه نسبت به تيمار FI افت معني‌دار 29 درصدي را نشان داد. همچنين، كارايي مصرف آب در تيمار DI70 كاهش معني‌دار 17 درصدي نسبت به تيمار FI را نشان داد. راندمان آبياري در تيمارهاي FI، DI70،DI85 و DI55 به‌ترتيب 61/9، 65/3، 69/6 و 73/4 درصد به‌دست آمد.

Effect of deficit irrigation on evapotranspiration, yield, water use efficiency and some growth parameters of Hamadanian pepper (Bivar) using a completely randomized design (CRD) with a full irrigation treatment (FI) and three deficit irrigation treatments (85, 70 and 55% application of water requirement; DI85, DI70, and DI55, respectively) in five replications was examined. Evapotranspiration in the FI, DI85, DI70, and DI55 treatments during the 66 days of the deficit irrigation application, were 337.8, 307.5, 281.1 and 244.2 mm and in the whole growth period were 396.2, 365.9, 339.5 and 302.6 mm, respectively. The plant’s morphological characteristics were decreased with decreasing the soil water content. However, in 79% of the cases, the difference between FI and DI85 treatments was not significant. Whereas, in all the cases, the difference between DI55 treatment and FI and DI85 treatments was significant. Applying deficit irrigation decreased the number of good-shaped fruits from 33.0/plant in the FI treatment to 15.6/plant in the DI55 treatment and similarly increased the number of bad-shaped fruits from 5.4 to 18.0 per plant. Crop yield and water use efficiency in the FI treatment were 18.98 ton/ha and 4.79 kg/m3, which did not have significant difference with the DI85 treatment (which had a yield of 17.75 ton/ha and a water use efficiency of 4.85 kg/m3). While there is not a statistically significant difference between the crop yields of FI and DI85 treatments, the DI85 treatment uses less water and gives crop yield very close to that of full irrigation treatment. Hence, the DI85 treatment can be recommended in the cultivation of Hamadanian pepper. In the severe water-scarce conditions, the DI70 treatment could be used to yield 13.48 ton/ha, which is 29% less than the FI treatment. Also, water use efficiency in the DI70 treatment was decreased by 17% compared to the FI treatment. Irrigation efficiency was 61.9, 65.3, 69.6 and 73.4% in the FI, DI85, DI70, and DI55 treatments, respectively.