كليدواژه :
قانون , جاهليت , تعصب , قبيله , سنّت , حجاز
چكيده فارسي :
در جامعه عربي حجاز در عصر جاهليت، به علت نبودِ حكومت مركزي و به‌طوركلي، فقدان حكومت به معناي امروزي، نهاد قانون‌گذاري هم ديده نمي‌شود؛ اما اين، به مفهوم نبودِ قانون در آن زمان نيست؛ بلكه قانون‌هاي برآمده از اجتماع وجود داشت كه در واقع، همان سنّت‌هاي عصر جاهلي بودند كه جوامع عربي بر اساس تعصب قبيلگي و عُرف قبايل به آنها عمل مي‌كردند.
در اين نوشتار، برآنيم با استفاده از منابع و مطالعات جديد و با تحليل داده‌ها و نيز نگاهي به وضعيت سياسي حجاز در عصر جاهلي، به اين پرسش پاسخ دهيم كه قانون در حجاز عصر جاهلي چگونه بوده؟ و چه مكانيزمي بر اجراي آن نظارت مي‌كرده؟ و ضمانت اجراي آن چه بوده است؟
يافته‌هاي اين تحقيق نشان مي‌دهد كه سنّت‌هايي مانند: بيعت، حلف، جوار و اخذ بالثار، از مهم‌ترين قانون‌هاي عصر جاهلي بودند و مكانيزم اجراي آن نيز همان تعصبات قبيلگي، نظارت عمومي و از همه مهم‌تر، لزوم وفاي به عهد بود كه در جامعه آن روز، از اهميت بسزايي برخوردار بودند.
