نقش‌آفريني تاريخي امام سجاد(ع) از سال 61 تا 94 هجري قمري

دوران امامت امام سجادA از سال 61 تا 94 يا 95 هجري قمري، يكي از حساس‌ترين دوره‌هاي تاريخ اسلام است. در اين دوران، دومين دور درگيري‌ها ميان مسلمانان كه با به شهادت رسانيدن امام حسينA آغاز شده ‌بود، با تثبيت مروانيان پايان يافت و از آن پس، سنّت پيامبر رفته‌رفته رو به فراموشي مي‌رفت. خفقان، سركوب، حكومت قبيلگي، تجمل‌گرايي، تقاطي افكار ملل تابعه و نيازهاي فقهيِ نو، مهم‌ترين مسائل در جامعه‌ اسلامي بود. قدرت امويان در سايه‌ خشونت حاكمان، نارضايتي‌هاي گسترده‌اي را ايجاد مي‌كرد كه خطري جدي براي دين نو بود. امام سجادA در اين دوران پُراهميت، با درك عاقلانه‌ شرايط سياسي و نيازهاي اساسي جامعه‌ اسلامي، با رفتار سياسي مناسب و موضع‌گيري درست، جامعه شيعيان را از خطر پيش رو رهانيد و هسته اصلي پيروان ولايت امام عليA را حفظ نمود. امام سجادA در اين دوران پُرخطر، با استفاده از ابزارهاي متعددي چون: گريه، دعا، زندگي اجتماعي صحيح و موضع‌گيري سياسي مناسب، فعاليت نمود. ايشان با گريه، مراتب اعتراض خود به حكومت را ابراز داشت و با دعا، مفاهيم بلند عرفاني و آهنگ جهاد و شهادت را منتقل نمود و با حُسن سلوك، هرگونه شكّ حكومت به خويش و ياران محدودش را از ميان بُرد. پژوهش حاضر، به منظور تبيين: شرايط سياسي و اجتماعي زمان امام سجادA، شكل رفتار و نوع گفتار امامA و نقش موضع‌گيري‌هاي درست ايشان در حفظ بنيادهاي اصلي تشيع انجام شده است.