نسبت سياست و فهم در منظومه فكري هانا آرنت

Political Phenomenology of the World,

هانا آرنت از متفكراني است كه بيشتر در حوزه انديشه سياسي با «ريشه هاي توتاليتاريسم»، «خشونت»، «انقلاب» و «وضع بشر» شناخته مي شود اما همزمان نگاهي عميقا فلسفي با گرايشهاي زيستماني و پديدارشناسانه برآمده از همنشيني با هايدگر در اين آثار نشان مي دهد كه در «ميان گذشته و آينده» و «حيات ذهن» به اوج مي رسد و بيش از سياست، به فلسفه محض و با تاكيد بر مقوله فهم و هرمنوتيك نزديكتر مي شود. در اين پژوهش مي كوشيم به فهمي از نسبت اين دو بعد فلسفي و سياسي انديشه ها و آراي آرنت دست يابيم و به اين مسئله پاسخ گوييم كه چه نسبتي ميان هرمنوتيك، فهم و پديدارشناسي از يكسو و سياست از سوي ديگر، در انديشه آرنت وجود دارد؟ براي پاسخ به اين سوال، رويكرد آرنت به «فهم» و «امر سياسي» و نسبت اين دو را با روشي توصيفي و تحليلي در آثار برجسته او مورد بررسي قرار مي دهيم. در فرجام اين تحقيق به نظر مي‌رسد آرنت انسان و امر سياسي و نيز مقوله فهم را در دل چارچوبي واحد و از منظر و رويكردي فراگيرتر مي‌بيند و نگاهي پديدارشناسانه و تفسيري نسبت به انسان، جهان، فهمِ جهان و نيز امر سياسي دارد. منظومه فكري هانا آرنت پيوندي است ميان پديدارشناسي و نظريه سياسي و به عبارتي گونه‌اي سياسي كردن پديدارشناسي هرمنوتيك و بسط رويكردي پديدارشناسانه-هرمنوتيك در حوزه نظريه و فكر سياسي. از آنجا كه رويكرد پديدارشناسانه هرمنوتيك آرنت به امر سياسي در درجه اول و بيش از هرچيز در فهم «جهانيت» وجود بشري به كار گرفته شده است، مي‌توان آن را نوعي پديدارشناسي وجودگرا يا انسان‌شناسي پديدارشناسانه امر سياسي خواند.

In this essay I want to show common aspects and features between understanding and the political in Hannah Arendt main works including Human Condition, Life of Mind and essay in understanding. In Arendt’s thought, politic and understanding are the other side of each others and in her main exquisite insights and ideas, political activity or action is the same interpretative reality of human beings. Understanding for Arendt is the cognitive or an experiential side of politics, it is the other side of action and particulars of political action. Understanding implies recognizing new dimensions of events and “a complicated process which never produces unequivocal results”.While irreversibility, plurality, unpredictability, creativity are important features of action in Arendt's thought and the political distinct from the social is correlated to human free and spontaneous action, understanding is also in her view an unending activity which contains perception new aspects of events, an endless and complicated process that never produces decisive and ultimate results. Understanding “is the specifically human way of being alive”.