نقش پادشاه و ملكه جنيان در فرش عرب جني فارس

Pictures of ğeni's King and Queen in Arab Jinni carpets (Fars carpet)

در اين نوشتار تلاش بر آن است تا ريشه ­هاي تصويري فرش عرب جني شناسايي گردد. به عقيده ­ي نگارنده، اين فرش، داراي نقوشي از نيروهاي ماوراء­الطبيعه مي­باشد كه در تركيب و خلط داستان­هاي مربوط به جمشيد، پادشاه اُسطوره­اي و حضرت سليمان (ع)، به وجود آمده­ اند. با توجه به اين كه هنر ايراني معمولاً با روايات و يا اعتقادات مذهبي آميختگي دارد؛ لذا آشنايي با شباهتهاي داستان جمشيد افسانه­اي با سليمان نبي، از يك سو و از سوي ديگر شناسايي اعتقادات كيش صابئين و محل عزيمت و كوچ ايشان، به عنوان حلقه ­ي واسط براي شناسايي نقوش موسوم به «جني» حايز اهميت مي­باشد. عنصر مشترك ميان جمشيد، سليمان نبي و صابئان، آب به اشكال مختلف است. آب در روايات اسلامي، بن­مايه­ هاي داستان سليمان نبي (ع) را شكل مي­دهد و در قالب بلقيس، صَخَر جني و در نهايت اُمّ­الصبيان بروز و ظهور مي­يابد. آب در اعتقادات مزديسني، با درون­مايه­ ي داستان جمشيد اُسطوره­اي هم ­آميزي دارد و در قالب ايزدبانوي ناهيد پا به عرصه­ ي وجود مي­ نهد؛ در كيش صابئان نيز كه به پرستندگان آب شهره ­اند، در قالب تقدس آب و اعتقادات ايشان به غسل تعميد بيان مي­شود. اين نوشتار از مقايسه تطبيقي نقوش، فرهنگ عامه و ادبيات ديني و كهن ايران بهره جسته و روش تحقيق به صورت توصيفي­- تحليلي است. گردآوري اطلاعات به شيوه­ ي كتابخانه­اي و ميداني مي­باشد.

In this paper it is attempted to be identified the motif of Arab Jinni carpets. In my opinion, this carpet is decorated by spiritual and Celestial powers that combination of novels of Jamshid and Prophet Solomon that lived in pre-Islamic centuries. Jamshid was king and Solomon was King and Prophet. Considering that the spirit of Persian art always penetrates the body of traditions or religious beliefs; So, acquaintance the similarities of the Jamshid novel with Prophet Solomon novel, On the one hand, and, on the other hand, beliefs, religion and place of departure Sabeans followers as an interface ring to identify motifs known as Ğeni is important. The water is a common element between Jamshid, Prophet Solomon and Sabein. Water in the Islamic traditions, create the motifs of Prophet Solomon Novel and emerges in the form of Belqis, Saxre Jenni and Omme Sebyan. Water in the Zoroastrian beliefs is linked with motifs of Jamshid novels and puts into existence in the form of Nahid goddess; in Sabeen religion who is famous for water worshipers that expressed in the form of sacred water and their beliefs on baptism.)Water in Sabean religion is linked with sacredness of water and baptism. This text uses the comparative method of motifs, folklore, and ancient Persian literature. The research method is based on description and analysis. Style data document is library research and gathered through a field.