مدلسازي يادگيري بين‌سازماني قابليت‌هاي مديريت پروژه در پروژه‌هاي بين‌المللي صنعت نفت ايران

Modeling Project Management Capabilities Inter-Organizational Learning in Iran's International Petroleum Projects

امروزه تقاضا براي يادگيري قابليت‌هاي مديريت پروژه به عنوان يكي از منابع اصلي ايجاد مزيت رقابتي در سازمان‌ها، به شدت رو به افزايش است. يكي از راه‌هاي يادگيري قابليت مديريت پروژه، يادگيري از ديگر افراد يا سازمان‌ها است. سازمان‌هايي كه در حال همكاري و مشاركت‌ با يكديگر هستند، دانش خود را با يكديگر به اشتراك گذاشته و از هم ياد مي‌گيرند. پژوهش حاضر با هدف بررسي فرآيند يادگيري بين‌سازماني قابليت‌هاي مديريت پروژه و عوامل موثر بر آن انجام شده است. بدين منظور، پس از انجام مطالعات اكتشافي، مدل نظري يادگيري بين‌سازماني قابليت‌هاي مديريت پروژه تدوين و فرضيه‌هاي پژوهش حاضر مبتني بر اين مدل طراحي گرديد. سپس داده‌هاي بدست آمده از 34 واحد سازماني فعال در زمينۀ مديريت پروژه در دو كنسرسيوم بين‌المللي صنعت نفت ايران تجزيه و تحليل و با استفاده از روش مدل‌سازي معادلات ساختاري روابط ميان متغيرهاي تحقيق بررسي شده است. شاخص‌هاي برازش مدل و ضرايب تاثير بين متغيرها بر اساس نتايج تجزيه و تحليل داده‌هاي گردآوري شده، اكثراً نشان از برازش بسيار خوب و رابطۀ بسيار قوي بين مولفه‌هاي مدل دارد. در نهايت ضمن ارائۀ نتايج و دستاوردهاي تحقيق، پيشنهاداتي جهت استفادۀ صنايع پروژه‌محور كشور به منظور ترغيب يادگيري بين‌سازماني قابليت‌هاي مديريت پروژه به همراه پيشنهاداتي براي پژوهش‌هاي آتي ارائه شده است.

The diversity of the skills required in project management and the demand for learning them as one of the main sources of competitive advantage in organizations is growing. One of the ways to learn project management capabilities is through other organizations and people. Inter-organizational learning is the way in which different organizations in an alliance collaborate, share knowledge, and learn from one another. This research focuses mainly on project management capabilities inter-organizational learning process and also on factors affecting it. By using explorative studies, a theoretical model for project management capabilities inter-organizational learning is developed and research hypotheses are formulated based on this model. The data collected from 34 organizational units responsible for different project management functions in two international consortiums of Iran petroleum industry is analyzed and then by using the structural equation modeling, the relationships between research variables are tested. Fitting indices of the model and impact factors between variables resulted from data analysis mostly shows acceptable fit and very strong relationship between components of the model. Finally, suggestions to be used by project based organizations as well as suggestions for future studies are presented along with research results.