داروها در آب: نگراني زيست محيطي، واقعيت هشدار دهنده

Drugs in Water: Environmental Concerns, an Alarming Truth

مصرف رو به افزون داروها و پيامدهاي ناشناخته و شناخته شده‌ داروها در محيط، همچون تغليظ در زنجيره‌ غذايي، اختلال در غدد درون‌ريز، مقاوت دارويي و اثرگذاري بر باروري حيوانات، نگراني از راهيابي اين تركيبات پيچيده به منابع آب را قوت بخشيده است. 5 تا 90 درصد از داروهاي مصرف شده، پس از زايل شدن سميت آن‌ها در كبد، بهصورت گلوكورونيد، از طريق ادرار و مدفوع دفع مي‌شوند. در مقياس جهاني داروهاي كنترل‌ كننده كلسترول خون، داروهاي قلب و عروق و داروهاي ضد افسردگي، پرمصرف‌ترين داروها بهشمار مي‌روند كه در منابع آب و حتي در آب آشاميدني شناسايي شده‌اند. سازمان جهاني بهداشت حضور 15 تا 25 باقي‌مانده‌ داروي پرمصرف را در آب آشاميدني در مقادير نانو و ميكروگرم بر ليتر تاييد كرده است. در ايران، قرص‌هاي استامينوفن كدئين، سرما خوردگي و آموكسي‌سيلين، مقام‌هاي اول تا سوم پرمصرف‌ترين داروها هستند و پس از آن‌ها، قرص دي‌فنوكسيلات و آمپول دگزامتازون، مشتركا در جايگاه چهارم قرار دارند. براي مقابله با پيامدهاي ناخواسته و نگراني‌هاي منبعث از حضور داروها در آب، اجراي برنامه‌هاي آموزشي با هدف كاهش مصرف و استفاده‌ صحيح از داروها و مواد آرايشي و بهداشتي، تدوين مقررات و رويه‌هاي كاري براي دفع مناسب داروهاي مصرف نشده و نيممصرف شده، اعمال نظارت كافي و سياست‌هاي تنبيهي و تشويقي، توصيه و بر آن تاكيد شده است. بازطراحي صافي‌ها و استفاده از عامل‌هاي اكسيدان كلر و ازن، فرآيندهاي غشايي نظير اسمز معكوس، نانوفيلتراسيون، اولترافيلتراسيون و ميكروفيلتراسيون همراه با تابش همزمان اشعه‌ فرابنفش با حداقل دوز 400 ميلي‌ژول بر سانتي‌مترمربع و تزريق حداقل 3 ميلي‌گرم بر ليتر پراكسيد هيدروژن براي زدايش باقي مانده هورمون‌ها، داروها، آنتي‌بيوتيك‌ها از آب تجربه شده است.

The growing use of medicines and the unknown and known consequences of drugs in the environment have intensified concerns about the infiltration of these complex compounds into the aquatic environments. The concerns include concentration of such compounds in the food chain and the endocrine glands, drug resistance and impact on the fertility of wildlife. From the medicines used, 5 to 90% are discharged as glucoronides through urine or feces after losing their toxicity in liver. On a global scale, the medicines that control blood cholesterol, the heart and coronary drugs, and the anti-depressants are the medicines most widely used. These have also been identified in water resources and even in drinking water. WHO has confirmed the existence of 15 to 25 widely used drug residues in drinking water at the scales of nano and micro gram per liter. In Iran the Codeine Acetaminophen, Cold medicine and Amoxicillin are in the first three ranks followed by Diphenoxylate capsules and Dexametasone injections, which jointly occupy the fourth place. To tackle the undesirable consequences and concerns about the presence of medicines in water, training programs aiming at reducing consumption and proper use of drugs and hygienic products and cosmetics, setting regulations and guidelines for appropriate discharge of unused or partially used drugs and implementing adequate monitoring and punitive and motivational measures have been emphasized. For the removal of the remaining hormones, drugs, and antibiotics, redesigning the filters and using chlorine and ozone oxidants, membrane processes such as reverse osmosis, nano filtration, ultrafiltration, and microfiltration with simultaneous radiation of ultraviolet and a minimum particle size of 400 mJ/cm² and injection of at least 3 mg per liter of peroxide Hydrogen has been tested.