قابليت دست يابي زيستي عناصر سمي از مقدار كل در رسوبات سطحي خليج فارس

Toxic Elements Bioavailability from Total Amount in Persian Gulf Surface Sediments

تعيين بخش قابل دست يابي زيستي عناصر در رسوبات از موضوعات مهم سم شناسي است. با توجه به شرايط خاص خليج فارس و تاثير آلاينده ها، مطالعه حاضر با هدف ارزيابي قابليت دست يابي زيستي عناصر سمي از مقدار كل در رسوبات سطحي خليج فارس انجام شد. مواد و روش ها در مطالعه حاضر غلظت كلي و بخش قابل دست يابي زيستي عناصر مس، سرب، روي، نيكل و كروم در 14 ايستگاه ساحلي استان هرمزگان و جزيره قشم اندازه گيري شد. به منظور تعيين غلظت كلي از تركيبات نيتريك اسيد و پركلريك اسيد براي سنجش بخش قابل دست يابي زيستي از محلول آنزيمي پروتئاز K استفاده شد. يافته ها بيشترين ميانگين غلظت كلي مربوط به روي و كمترين مقدار آن مربوط به كروم بود و جزيره قشم آلودگي بيشتري را نسبت به هرمزگان داشت. سرب و كروم نسبت به ساير عناصر دست يابي زيستي و درصد سهم عنصري بيشتري دارند. با افزايش غلظت سرب، كروم و مس قابليت دست يابي زيستي اين عناصر نيز افزايش پيدا كرد. همچنين روي و نيكل كمترين مقادير قابل دست يابي زيستي را نشان دادند. غلظت عناصر مس، سرب و نيكل نيز از ميانگين جهاني رسوبات و حد بيشينه WHO/US EPA و عنصر نيكل از حد ERM، PEL و SEL بيشتر بود. نتيجه گيري با توجه به دقت پايين تعيين غلظت كلي فلزات در سميت رسوبات براي آبزيان و لزوم توجه به بخش قابل دست يابي زيستي، احتمال ايجاد ريسك اكولوژيك سرب و كروم نسبت به ساير عناصر براي آبزيان خليج فارس بيشتر است. اما روي و نيكل با وجود بالابودن غلظت كلي، كمترين تهديد را در محيط ايجاد مي كنند.

Aims Determining bioavailability fraction of the elements in sediments is an important topic in toxicology. Considering the specific conditions of the Persian Gulf and the impact of pollutants, the aim of the present study was to evaluation of toxic elements bioavailability from the total amount of surface sediments in the Persian Gulf. Materials & Methods In the present study, the total concentration and bioavailability fraction of copper, lead, zinc, cadmium, nickel, and chromium were measured at 14 coastal stations of Hormozgan province and Qeshm island. Nitric acid and perchloric acid were used to measuring the total concentration and K protease enzyme solution was used to measuring the bioavailable fraction. Findings Zinc and chromium have the highest mean of total concentration, respectively. Qeshm island has more pollution than Hormozgan. The higher bioavailability and higher percentage of components were observed in lead and chromium than the other elements. With increasing concentrations of lead, chromium, and copper, the bioavailability of these elements also increased. As well as, zinc and nickel showed the lowest bioavailability. The concentration of copper, lead, and nickel was also higher than the sediments world average and the WHO / US EPA maximum, and the nickel concentration was above the ERM, PEL, and SEL. Conclusion Due to the low accuracy of determining the total concentration of metals in sediment toxicity for aquatics and the need to pay attention to bioavailability fraction, the probability of ecological risk of lead and chromium elements is higher than the other elements for aquatics of Persian Gulf. Zinc and nickel, have the lowest risk to the environment despite the high total concentration.