پديد آورندگان :
عباسي، امين دانشگاه مراغه - دانشكده كشاورزي - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي , جانمحمدي، محسن دانشگاه مراغه - دانشكده كشاورزي - گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي , لطفي، رامين سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات كشاورزي ديم كشور، مراغه
كليدواژه :
پراكسيد هيدروژن , سوپراكسيد ديسموتاز , كاتالاز , كلروفيل , كم آبي و گندم
چكيده فارسي :
امروزه اهميت ثبات توليد محصولات زراعي طي شرايط كم آبي به دليل افزايش جمعيت جهان بيش از پيش حائز اهميت ميباشد. با توجه به احتمال تاثير نانو تيتانيوم و نانو سيليكون بر روي رشد و نمو گندم در شرايط تنش خشكي، پژوهش حاضر با بهره‌گيري از آزمايش اسپليت پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال 1393 در كشتزار پژوهشي گروه مهندسي توليد و ژنتيك گياهي دانشكده كشاورزي دانشگاه مراغه انجام گرفت. سطوح مختلف آبياري (آبياري در 90، 75 و 50 درصد ظرفيت زراعي به ترتيب براي شرايط بدون تنش، تنش متوسط و تنش شديد) به عنوان كرتهاي اصلي و سطوح مختلف محلول پاشي نانو ذرات تيتانيوم و سيليكون (شاهد، 5/0، 1، 5/1 و 2 درصد) نيز به عنوان كرتهاي فرعي در نظر گرفته شدند. نتايج تجزيه واريانس دادهها نشان داد كه اثر متقابل كاربرد نانو ذرات و بروز تنش خشكي بر روي پارامترهاي وزن خشك، سطح برگ، كلروفيلa، كلروفيلb، كارتنوئيد، كلرفيل كل، وزن هزار دانه، سوپر اكسيد ديسموتاز، Cu/Zn-SOD، Mn-SOD، Fe-SOD،آسكوربات پراكسيداز، گاياكول پراكسيداز، پراكسيدهيدروژن، مالون دي‌آلدئيد، پرولين در سطح احتمال يك درصد و ميزان فعاليت آنزيم كاتالاز در سطح احتمال پنج درصد معنيدار شدند. مقايسات ميانگين صورت گرفته نشان داد كه بيشترين ميزان تاثيرگذاري نانو تيتانيوم و نانو سيليكون بر روي سيستم آنتي اكسيداني و مقادير كلروفيل و پراكسيد هيدروژن در تيمارهاي 50 و 70 درصد ظرفيت زراعي مربوط به سطوح محلول پاشي 5/1 و 2 درصد اين ماده‌ها ميباشد. با توجه به اثرگذاري بيشتر عنصر تيتانيوم در مقايسه با سيليكون بر روي ميزان كلروفيل، سطح برگ، وزن خشك اندام هوايي و عملكرد در شرايط تنش خشكي باعث گرديد كه غلظت 2 درصد نانوتيتانيوم به عنوان نتيجه اين پژوهش براي شرايط مشابه آزمايش معرفي گردد.
چكيده لاتين :
The importance of crop production stability during water shortage is increasingly serious due to the growing population in the world. Regarding possibility effects of nano-titanium and nano-silicone on wheat growth and development under drought stress conditions, the present study was conducted using split plot experiment in a randomized complete block design with three replications in the Plant Production and Genetics department, Faculty of Agriculture, University of Maragheh. Differenr watering levels (irrigation in 90% of field capacity as non-stress condition, irrigation in 75% of the field capacity as a medium stress and irrigation in 50% of the filed capacity as a severe stress) was arranged in main plot and application of nano-particles (dry seed, 0.5%, 1%, 1.5%, 2% of nano-titanium and nano-silicone spraying) was arranged in sub-plots. The results of analysis of variance showed that interaction effect of nano-particles application and drought stress on dry weight, leaf area, chlorophyll a, chlorophyll b, carotenoid, total chlorophyll, 1000 grain weight, superoxide dismutase, Cu/Zn-SOD, Mn- SOD, Fe-SOD, ascorbate peroxidase, guaiacol peroxidase, hydrogen peroxide, malondialdehyde, proline at 1% probability level, and the activity of catalase were significant at 5% probability level. The mean comparison showed that the highest impact of nano-titanium and nano-silicon on the antioxidant system and chlorophyll and hydrogen peroxide levels was recorded for watering treatments at 50 and 70% of the field capacity and high levels of those materials (1.5 and 2%). According to the chlorophyll content, leaf area, dry weight and yield results under drought stress conditions, application of 2% nano-titanium had the most beneficial effects, compared to the silicon on plants and it can be recommend as a result of this study for similar experimental conditions.
