تأثير انواع خا ك پوش زيستي بر تثبيت ماسه هاي روان

فرسايش بادي يكي از بزرگ ترين مشكلات زيست محيطي جهان است. طوفان‌هاي گردوغبار حاصل از جابه جايي ماسه هاي روان مي تواند زيان‌هاي جدي را به مناطق شهري، صنعتي و كشاورزي وارد كند. استفاده از خاك‌پوش يكي از رايج ترين روش هاي تثبيت خاك براي جلوگيري از فرسايش بادي و مهاركردن ريزگرد‌ها است. در اين پژوهش براي تثبيت ماسه هاي روان از پس‌ماند آلي ويناس و فيلتر كيك حاصل از كارخانه‌هاي قند و كودبازيافته (كمپوست) در تركيب با رس استفاده شد. آزمايش در قالب طرح كاملاً تصادفي با 14 تيمار (نوع خاك‌پوش آلي) انجام شد. براي آماده‌سازي بستر تيمارها از ماسه هاي بادي دشت دژگاه در استان فارس استفاده شد. تيمارهاي آزمايشي براي ماسه‌بادي در سيني هاي مخصوص دستگاه تونل باد به ابعاد 50×30 ×1 سانتي متر پاشيده شد. سپس ويژگي هاي مكانيكي سله هاي ايجاد شده از جمله ضخامت، مقاومت فروروي، مقاومت برشي، سرعت آستانه‌ي فرسايش و فرسايش‌پذيري تيمارها اندازه گيري شد. نتايج تحليل واريانس نشان دادند كه اثر نوع خاك‌پوش بر مقاومت فشاري و برشي و فرسايش‌پذيري بادي در سطح پنج درصد معني‌دار بود. براساس مقايسه‌ي ميانگين ها با آزمون چند دامنه‌ايي دانكن مقاومت برشي و فروروي خاك‌پوش 1 با تركيب 25 گرم كودبازيافته + 100 گرم ويناس + 100 گرم رس بيش‌ترين، و فرسايش‌پذيري بادي آن كم‌ترين بود. باتوجه به تخريب پذيري زيستي و توجيه پذيري اقتصادي آن (هزينه‌ي اجرايي كم‌تر از خاك‌پوش‌هاي نفتي و پليمري) بهترين تركيب خاك‌پوش براي تثبيت ماسه هاي روان شناخته شد.