روابط ايران و روسيه در دوره صفويه طي سال‌هاي 11001080ق.

بنا بر نشانه‌هاي گوناگون، در تاريخ ايران عصر صفوي سال‌هاي 1100 – 1080ق. متفاوت مي‌نمايد. يكي از آن نشانه‌ها، اتخاذ سياست خارجي منطقي و دورانديشانه از سوي دولت وقت است. از آن جمله، گسترش مناسبات سياسي و اقتصادي با روسيه، به عنوان بخشي از مرحله تنش‌زدايي با همسايگان شمالي و غربي. اين رويكرد، به موازنه در روابط اقتصادي با قدرت‌هاي ديگر ياري رساند و موجب رونق اقتصادي ايران نيز گرديد. رويكرد دولت ايران در اين دوره، در روابط خارجي خردمندانه بود و از اين رو در برابر اصرار روس‌ها براي اتحاد با آنها در حمله به عثماني ايستادگي كرد؛ زيرا براي خود، روسيه قوي را بسيار خطرناكتر از عثماني مي‌دانست. از سوي ديگر، وزير اعظم وقت ايران كوشيد با تبيين منطقي دلايل مخالفت خود در اتحاد نظامي با روس‌ها عليه عثماني، از دلسردي همسايه شمالي جلوگيري كند. موافقت نسبي ايران با استراتژي تجاري روسيه، علاوه بر گسترش امنيت مرزهاي شمالي ايران، فوايد سياسي و اقتصادي متعددي نيز در برداشت. اين پژوهش بنيادي و نظري است و در آن، براي گردآوري اطلاعات و تجزيه و تحليل، از اسناد و منابع كتابخانه‌اي با تأكيد بر روش تحليل محتوا و رويكردي توصيفي‌ تحليلي استفاده شده ‌است.