بررسي تأثير تركيب سپاه صفاريان بر جنگ ديرالعاقول و پيامدهاي سياسي و نظامي آن جنگ بر حكومت يعقوب ليث

جنگ ديرالعاقول يكي از پيكارهاي مهم قرن سوم هجري بود كه در آن قدرت گسترش‌طلب صفاريان در برابر خلفاي عباسي كه به تازگي خود را از چنگ سيطره­ تركان رها ساخته بودند، قرار گرفت. زمينه­هاي رويارويي يعقوب ليث صفاري با خلافت عباسي با تصرف كرمان و فارس فراهم شده بود، اما پايان دادن به حكومت طاهريان توسط يعقوب، نقطه­ي پاياني بر مسامحه در روابط نه چندان حسنه­ صفاريان با خلفا بود. فرضيه­ي مقاله حاضر اين است كه سپاه صفاري كه كاميابي يعقوب در پيكارهاي پيشين را رقم مي­زد، در جنگ ديرالعاقول سبب شكست او شد. تركيب ناهمگون سپاه يعقوب كه برخي از آنها به خلافت عباسي گرايش داشتند از چيرگي بر خلافت ممانعت نمود. مقاله­ي حاضر با روش توصيفيتحليلي و با تأكيد بر منابع دست اول تاريخي به نگارش درآمده است. سؤال اصلي مقاله حاضر اين است كه تركيب سپاه صفاريان چه تأثيري در نبرد ديرالعاقول داشت و شكست ديرالعاقول چه پيامدهاي سياسي و نظامي براي حكومت يعقوب داشت؟ مقاله حاضر به اين نتيجه رسيده كه تركيب ناهمگون سپاه صفاريان مهم­ترين عامل در شكست يعقوب در جنگ ديرالعاقول بود كه تأثير زيادي بر كاركرد نظامي سپاه صفاريان گذاشت و يعقوب تا پايان عمر موفق به ترميم نقصان­هاي حاصل از جنگ ديرالعاقول بر سپاهش نشد.