محتواي اطلاعاتي شاخصهاي سرمايه فكري و عملكرد مالي در پيش‌بيني درماندگي مالي با رويكرد داده‌كاوي

پيش‌بيني درماندگي مالي همواره موردتوجه سهامداران، اعتباردهندگان و مديران واحدهاي تجاري بوده است؛ ازاين‌رو بيش از نيم قرن است كه اقتصاددانان، مراكز آموزشي و افراد حرفه‌اي در تلاش هستند تا مدل‌هاي بهينه‌اي براي پيش‌بيني درماندگي مالي ايجاد كنند؛ در اين پژوهش سعي مي شود از مدل‌هاي درخت تصميم و مدل تحليل مميزي خطي براي پيش‌بيني درماندگي مالي شركت‌ها استفاده شود و نتايج اين دو مدل با يكديگر مورد مقايسه قرار گيرد. در اين راستا علاوه بر نسبت‌هاي مالي مرسوم در پيش‌بيني درماندگي مالي، از شاخص‌هاي مبتني بر ارزش و سرمايه فكري نيز استفاده شده است. به‌منظور نيل به اهداف بالا، سه فرضيه اصلي تدوين شد. هدف از طرح فرضيه هاي پژوهش، بررسي محتواي اطلاعاتي نسبت‌هاي مالي، شاخص‌هاي سرمايه فكري و شاخص‌هاي عملكردي در پيش‌بيني درماندگي مالي شركت‌هاي پذيرفته‌شده در «بورس اوراق بهادار تهران» با استفاده از مدل‌هاي درخت تصميم وتحليل مميزي خطي مي باشد . براي آزمون اين فرضيه‌ها، نمونه‌اي از ميان شركت‌هاي پذيرفته‌شده در «بورس اوراق و بهادار تهران» طي سال‌هاي 1389 تا 1394 انتخاب شد. براي آزمون فرضيه‌ها از نتيجه مدل‌هاي تحليل عاملي، درخت تصميم و تحليل مميزي خطي استفاده شد. نتايج حاكي از آن است كه پيش‌بيني درماندگي مالي با استفاده از مدل درخت تصميم امكان‌پذير است؛ همچنين مدل تحليل مميزي با تلفيقي از شاخص نسبت‌هاي مالي و شاخص عملكردي در پيش‌بيني درماندگي مالي موفق عمل كرده است. نتيجه مقايسه‌اي توانمندي دو مدل نشان مي دهد كه اگرچه دقت پيش‌بيني تحليل مميزي بر اساس معيارهاي ارزيابي و سطح زير منحني راك (0.920) بيش از دقت پيش‌بيني درخت تصميم (0.901) بوده است، اما اختلاف بر اساس آزمون t به لحاظ آماري معنادار نيست (0.207=p)؛ به‌عبارت‌ديگر نتايج حاصل از دو روش بسيار نزديك به هم است.