مهارت‌هاي دانش‌آموختگان نظام متوسطه با محوريت درس زبان و ادبيات فارسي (مطالعه موردي: شهر تهران)

اين پژوهش براي ارزشيابي مهارت‌هاي زباني و ادبي دانش‌آموختگان نظام متوسطه انجام شده و هدف اصلي آن براساس پرسش‌هاي پژوهش، بررسي مهارت‌هاي چهارگانه نوشتن، خواندن، شنيدن و سخن ‌گفتن دانش‌آموختگان دوره متوسطه و بررسي تأثير متغيرهاي جنس و رشته بر نتايج بوده است.  براساس يافته‌هاي پژوهش، نمرۀ ميانگين دانش‌آموختگان از سطح معيار به‌طور معناداري پايين‌تر است. ميان نتايج اين آزمون و نتايج رسمي، تفاوت چشمگيري درجهت كاهش سطح نمره‌ها وجود دارد. در مطالعات تطبيقي، كمترين نمره ميانگين‌ به مهارت خواندن و بيشترين نمره ميانگين به مهارت سخن گفتن تعلق دارد. در تمام مهارت‌ها، عملكرد دخترها از مطلوبيت بيشتري برخوردار بوده است كه با نتايج جهاني نيز مطابقت دارد. بررسي رشته‌هاي تحصيلي سه‌گانه رياضي، تجربي و انساني ناظر به عملكرد معيارِ دانش‌آموختگان رشته علوم تجربي دربرابر دو رشته تحصيلي ديگر بوده است. واكاوي نتايج اين ارزشيابي، ناتواني آموزش‌ و ‌پرورش را در استفاده از ظرفيت‌هاي كنوني نشان مي‌دهد؛ شفاهي شدن نسل جوان، عدم توانايي كافي در درك خوانده‌ها و شنيده‌ها و نيز نارسايي منطقي و ساختاري نوشته‌ها مي‌تواند علاوه‌بر ايجاد بدفهمي و تضعيف گفتمان بي‌خدشه ميان فرهنگ‌هاي متفاوت داخلي و خارجي، به بروز آسيب‌هاي جدي در سرنوشت علمي جامعه كه مبتني بر مكتوب‌ كردن انديشه‌هاي علمي است، بينجامد. پس با توجه به هم‌بستگي مهارت‌هاي چهارگانه پيشنهاد مي‌شود ضمن ارزشيابي‌هاي مداوم كشوري و رصد وضعيت آموزشي كودكان و نوجوانان، تغييرات برنامه‌ريزي‌شده مدون به‌كمك متخصصان درجهت هدف‌گزاري مجدد برنامه درسي، به‌ويژه برنامه درسي زبان و ادبيات فارسي، و استانداردسازي آموزش صورت گيرد.