تحليل بهينگي فرايند تضعيف در كُردي سنندجي

تحقيق حاضر بر اساس اصول و روش هاي واج شناسي بهينگي به بررسي فرايند آوايي تضعيف به ويژه نوع صفيري شدگي آن، يعني تبديل يك همخوان انسدادي به يك همخوان سايشي يا ناسوده، در گويش كردي سنندجي مي پردازد. بررسي و تحليل داده ها نشان مي دهد كه فرايند مذكور در همۀ جايگاه هايي كه تحت عنوان ضعيف شناخته مي شوند، يعني جايگاه هاي آغازۀ هجا، پايانۀ هجا و ميانواكه اي و با يكي از انگيزه هاي رسايي (در خوشه هاي دوهمخواني پايانۀ هجا و به منظور حفظ انطباق آنها با اصل توالي رسايي)، يا همگوني در ميزان رسايي با يك آواي مجاور كه از ميزان رسايي بالاتري برخوردار است، به وقوع مي پيوندد. اما در نوع خاصي از تضعيف در اين گويش كه عمدتاً محدود به بافت هاي واجي مي شود و بافت هاي صرفي مانع اعمال آن مي شوند، با وجود يكساني انگيزۀ وقوع، يعني همگوني در ميزان رسايي، تغيير نه در نوع انسداد بلكه در ميزان آن در يك آواي واحد رخ مي دهد.