بررسي سبز شدن گياهچه هاي لوبيا سبز و ذرت تحت تاثير عمق كاشت با استفاده از مدل پروبيت

Investigation of seedling emergence of bean and maize affected by sowing depth with using probit models

سبز شدن گياهچه يكي از مهمترين رويدادهاي فنولوژيكي است كه موفقيت گياهان زراعي يكساله را تحت تاثير قرار مي‌دهد. هدف اصلي از انجام اين تحقيق، ارائه مدل سبز گياهچه‌هاي لوبيا سبز و ذرت و تعيين بهترين مدل در ارتباط با عمق كاشت بود. براي اين منظور، آزمايش فاكتوريلي در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي در سال 1394در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه محقق اردبيلي انجام شد. آزمايش با چهار عمق كاشت 2، 4، 6 و 8 سانتي متر در 3 تكرار انجام شد. نتايج نشان داد كه درصد سبز شدن در هر دو گياه زراعي در عمق كاشت چهار سانتي متري داراي بيشترين مقدار بود ولي در سطوح پايين‌تر، سبز شدن هر دو گياه دچار افت شديدي شد. شاخص‌هاي سبز گياهچه، 50% سبز شدن نهايي گياهچه‌ها، ميانگين زمان سبز و ضريب سرعت سبز نشان داد كه سبز شدن گياهچه‌هاي گياه لوبيا سبز در مقايسه با گياه ذرت بيشتر بود. براي هر دو گياه افزايش در مرگ و مير قبل از سبز شدن با افزايش عمق كاشت در آزمايش مشاهده شد. به طوري كه بالاترين مرگ و مير جوانه‌ها در عمق 8 سانتي‌متري اتفاق افتاد. هرچند، در منحني‌هاي پروبيت برازش شده براي هر شكل، مقدار افزايش بين گياهان مختلف متغير بود. سرعت سبز شدن در بين گياهان نيز متفاوت بود و بر اساس مقادير معيار آماري، مدل پروبيت خطي به علت تعداد پارامتر كمتر مناسبترين مدل براي برازش را نشان دادند. بنابراين اين مدل‌ها مي‌تواند پايه مناسبي براي كاربرد عملي در مديريت گياهان زراعي باشد.

Seedling emergence probably is the single most important phenological event that influences the success of an annual plant. The main objective of this study was to develop a seedling emergence model for green bean and maize and select a best-fitted model associated with sowing depth. A factorial experiment based on completely randomized design was conducted in 2015 at Research Farm of Mohaghegh Ardabili University, to quantify the response of seedling emergence to sowing depth. Treatments were four sowing depths (2, 4, 6 and 8 cm) in three replications. The results indicated that the percentage emergences of both species in the first two levels of sowing depth (2 and 4 cm) were high, but at deeper levels, seedling emergence were suffering a severe loss. Emergence indicators (MED, ERI, D50%) showed that seedling emergence of bean was greater than maize. For two species, an increase in pre-emergence mortality with increasing depth was observed. So that the highest germinated seeds mortality occurred at 8 cm depth. However, in probit fitted curves for each dataset, the rates of increasing between plants varied. The rate of emergence varied between plants and based on values of statistical criteria, because of less parameters number in linear probit model, it was showed suitable to fit model. Therefore, these models may provide a better basis for broad practical application in crop management.