اثرات ماده آلي محلول بر جذب علف‌كش سيمازين در خاك‌هاي مختلف

Effects of Dissolved Organic Matter on the Simazine Sorption in Different Soils

اثرات ماده آلي محلول به‌دست آمده از كمپوست بر جذب سيمازين در چند خاك مختلف با استفاده از روش تعادلي مورد مطالعه قرار گرفت. در اين تحقيق شش خاك با مقادير مختلف كربن آلي انتخاب شدند. هم‌دماهاي جذب سيمازين در خاك‌ها با استفاده از مدل خطي به‌دست آمد و مقادير ضريب توزيع در شرايط بدون حضور (Kd) و با حضور (Kdmax) ماده آلي محلول محاسبه شدند. با افزايش غلظت ماده آلي محلول در دامنه 65-0 ميلي­ گرم ماده آلي محلول در ليتر در سيستم خاك- محلول، مقدار Kd/Kdmax ابتدا افزايش و سپس كاهش مي­يابد. غلظت‌­هاي بحراني ماده آلي محلول (DOMnp) در خاك‌­هاي مختلف به‌دست آمد كه در اين نقطه غلظتي، مقدار Kdmax برابر با Kd مي‌شود. در شرايط حضور ماده آلي محلول با غلظت­‌هاي كمتر از غلظت بحراني ماده آلي محلول، جذب سيمازين در خاك­‌ها افزايش يافته (Kdmax > Kd)، درحالي­كه در غلظت‌­هاي بيشتر از غلظت بحرانـي ماده آلي محلـول، جذب سيمازين در خاك­‌ها كاهش نشان داد (Kdmax < Kd). غلظت بحراني ماده آلي محلول با مقدار كربن آلي خاك همبستگي منفي داشت و حداكثر مقدار Kdmax/Kd يعني (Kmax) با حداكثر جذب ماده آلي محلول در خاك (Xmax) همبستگي مثبت نشان داد. علاوه بر اين، نتايج نشان داد كه حضور جزء آب­گريز ماده آلي محلول به­‌طور كاملاً مشهود جذب سيمازين در خاك‌­ها را افزايش داد درحالي­كه حضور جزء آب­دوست ماده آلي محلول سبب كاهش جذب سيمازين شد.

The effects of dissolved organic matter (DOM), derived from compost, on the sorption of simazine by soils were studied using a batch equilibrium technique. Six soils with different organic carbon contents were investigated in this study. Simazine sorption isotherms on soils were described by the linear equation, and the distribution coefficients without DOM (Kd) or with DOM (Kdmax) were obtained. Generally, the values of Kdmax/Kd were initially increased and then decreased with raising DOM concentrations of 0-65 mg DOC·L in the soil-solution system form. Critical concentrations of DOM (DOMnp) were obtained, and the value of Kd* was equal to Kd. The presence of DOM with concentrations lower than DOMnp promoted simazine sorption on the soils (Kdmax > Kd), whereas the presence of DOM with concentrations higher than DOMnp tended to inhibit the simazine sorption (Kdmax < Kd). Interestingly, DOMnp for the tested soils was negatively correlated to the soil organic carbon content, and the maximum of Kdmax/Kd (Kmax) was correlated positively with the maximum of DOM sorption on the soil (Xmax). Further investigations also showed that the presence of the hydrophobic fraction of DOM evidently promoted the simazine sorption on soils, whereas the presence of hydrophilic DOM fraction obviously tended to inhibit the simazine sorption.