پديد آورندگان :
شكفته حسين دانشگاه جيرفت - دانشكده كشاورزي - گروه علوم خاك , شفيعي سعيد دانشگاه جيرفت - دانشكده كشاورزي - گروه علوم خاك , مسعودي اعظم دانشگاه وليعصر رفسنجان - دانشكده كشاورزي - گروه علوم خاك
كليدواژه :
ماده آلي ذره‌اي , آب قابل استفاده خاك براي گياه , آنزيم فسفاتاز , شاخص s , شاخص‌هاي كيفيت فيزيكي، شيميايي و بيولوژي خاك
چكيده فارسي :
كيفيت خاك، توانايي دايم خاك در انجام وظايف خود به عنوان يك سيستم حياتي زنده در داخل اكوسيستم و تحت كاربري هاي متفاوت است. مطالعه تاثير كاربري اراضي بر شاخص هاي كيفيت خاك امكان شناسايي مديريت هاي پايدار و به تبع آن پيشگيري از تخريب فزاينده خاك را فراهم مي سازد. به منظور بررسي اثر كاربري هاي مختلف بر شاخص هاي كيفيت خاك، پژوهشي به صورت طرح كاملاً تصادفي نامتعادل در منطقه رابر واقع در جنوب غربي استان كرمان انجام شد. در اين پژوهش 104 نمونه از سطح خاك از چهار نوع كاربري اراضي شامل: باغ با 24 نمونه، جنگل با 25 نمونه، مرتع با 28 نمونه و اراضي زراعي با 27 نمونه برداشته شد. شاخص هاي كيفيت اندازه گيري شده شامل: ماده آلي، ماده آلي ذره اي، آب قابل استفاده خاك براي گياه، شاخص دكستر (s)، چگالي ظاهري، ظرفيت تبادل كاتيوني، قابليت هدايت الكتريكي، واكنش خاك و آنزيم فسفاتاز بودند. نتايج نشان داد نوع كاربري اراضي بر تمام شاخص ها اندازه گيري شده به جز شاخص s، در سطح يك درصد معني دار شدند. بيشترين ميزان واكنش خاك، چگالي ظاهري و آنزيم فسفاتاز مربوط به كاربري جنگل بود. درصورتي كه در بقيه شاخص ها، بيشترين ميزان آنها مربوط به كاربري باغ بود. نتايج نشان داد كاربري باغ باعث افزايش ماده آلي و به تبع بهبود كيفيت خاك شد و كاربري مرتع به دليل پوشش گياهي و ماده آلي كم باعث بدتر شدن كيفيت خاك شد.
چكيده لاتين :
Soil quality is the permanent soil ability to function as a live system within ecosystem under different land uses.
Investigating the impact of land use type on soil quality indicators could help to distinguish sustainable managements
and therefore, to inhibit soil degradation. In order to evaluate the effect of different land uses on soil quality indicators,
a research based on a randomized complete design in Rabor region, Kerman Province, Iran, was conducted. A total of
104 samples were taken from the soil surface (0-15 cm) of four land uses including: pasture (28 samples), forest (25
samples), agronomy (27 samples) and garden land use (24 samples). Soil quality indicators were measured as: soil
organic matter, particulate organic matter, and bulk density, plant available water capacity, S index, cation exchange
capacity (CEC), electrical conductivity (EC), soil pH, and phosphatase enzyme. According to the results, land use types
had a significant effect on all indicators except S index at 1% probability level. The maximum amount of soil pH, bulk
density and phosphatase enzyme was obtained from forest land use. On the other hand, the maximum amount of the
other indicators was attained from the garden land use. Totally, garden land use, due to having high organic matter,
could improve the soil quality. However, the pasture land use had the worst soil quality due to the weak cover and the
low organic matter.
