ساخت و اعتباريابي شاخص‌ها و ابعاد بومي رفتار شهروندي سازماني

Development and Validation of Indices and Dimensions of Organizational Citizenship Behavior

زمينه و هدف: با توجه به اهميت بسيار زياد ساخت شاخص‌هاي بومي، هدف اين پژوهش، ساخت و اعتباريابي شاخص و ابعاد بومي براي مفهوم رفتار شهروندي سازماني است. روش‌شناسي: براي كشف ابعاد و شاخص‌ها، از روش تحليل محتوا و براي اعتباريابي آن از شيوه تحليل عاملي اكتشافي و تأييدي بهره گرفته و در نهايت مورد سنجش واقع شده است. پس از روايي محتوا به كمك تحليل عاملي اكتشافي، مدل طراحي شد. ابتدا امكان انجام تحليل عاملي روي نمونه پژوهش با استفاده از آزمون كرويت بارتلت و شاخص كفايت نمونه‌برداري در نرم‌افزار آماري علوم اجتماعي بررسي شد. براي تبيين رفتار شهروندي بر اساس مؤلفه‌هاي بومي و جدول مورگان نمونه‌گيري براي جامعه‌هاي در دسترس با تعداد افراد 175 نفر شاغلان دانشگاه بين‌المللي امام رضا (ع) انجام شد. در مرحله بعد براي اندازه‌گيري رفتار شهروندي بر اساس تحليل دو مرحله قبل 1200 پرسش‌نامه براي سنجش در ده مؤسسه علمي كاربردي توزيع شد، براي بررسي همگرايي پرسش‌نامه، هم‌بستگي پرسش‌نامه پژوهش با پرسش‌نامه استاندارد ارگان (1998) و پاداساكف و همكاران (1990) مورد آزمون قرار گرفت كه نتيجه آزمون هم‌بستگي 0/114 بود كه نشان‌دهنده تفاوت در ابعاد رفتار شهروندي سازماني است. يافته‌ها و نتايج: ابعاد اكتشافي رفتار شهروندي سازماني بر اساس خطبه همام نهج‌البلاغه در پژوهش، شامل نوع‌دوستي و ايثار، وجدان، رعايت آداب اجتماعي، توسعه شخصي و مسئوليت‌پذيري است كه متفاوت با ابعاد اين رفتار در پژوهش‌هاي ارگان و پاداساكف و همكاران بود كه علت آن بومي‌سازي ابعاد رفتار شهروندي سازماني است. هم‌چنين ميانگين رفتار شهروندي در سازمان‌هاي مورد مطالعه بيش از متوسط است.

Background and Objective: Considering the importance of indigenous indices, the purpose of this research is to develop and validate native indices and dimensions for the concept of organizational citizenship behavior. Method: To explore the dimensions and indices, content analysis method and its validation has been exploited by the exploratory and confirmatory factor analysis method. After confirming the content validity, the model was designed with exploratory factor analysis. First, the possibility of performing factor analysis on the research sample using the Bartlett Croatian test and the adequacy of sampling was evaluated in the statistical software of the social sciences. To explain citizenship behavior based on indigenous components and Morgan table, sampling was done for available communities with 175 people at Imam Reza International University. In the next step, in order to measure citizenship behavior, based on the analysis of two stages, 1200 questionnaires were distributed for evaluation in ten applied academic institutions. Findings and outcomes: The exploration dimensions of organizational citizenship behavior based on the Nahjolabaghah Hammam sermon in the research, included altruism and self-sacrifice, conscience, observance of social customs, personal development, and accountability, which differed from those of this behavior in the organs and Pyasacoff and colleagues' research, due to which Localization is the dimension of organizational citizenship behavior. Also, the average citizenship behavior in the studied organizations was shown to be more than average.