تأثير سازوكارهاي حاكميت و راهبري سازماني بر نرخ مؤثر منابع مالياتي با توجه به نقش چرخه عمر و ميزان نقدشوندگي دارايي‌ها

Effect of Governance Mechanisms and Organizational Management on Effective Rate of Tax Resources Considering the Role of Life Cycle and Liquidity of Assets

زمينه و هدف: نرخ مؤثر منابع مالياتي از سنجه‌هاي اثربخشي نظام مالياتي است و هدف اين پژوهش، بررسي تأثير حاكميت شركتي، چرخه عمر و نقدشوندگي بر نرخ مؤثر مالياتي شركت‌ها است. روش‌شناسي: اين پژوهش، كاربردي، توصيفي از نوع هم‌بستگي است. در اين پژوهش، نرخ مؤثر منابع مالياتي متغير وابسته است كه توسط سنجه‌هاي مختلف حاكميت شركتي به‌عنوان متغيرهاي مستقل پيش‌بيني مي‌شود. اين سنجه‌ها عبارتند از درصد اعضاي غير موظف هيئت‌مديره، درصد مالكيت سرمايه‌گذاران نهادي، وجود يا عدم وجود حسابرسان داخلي در شركت و درصد مالكيت مديريتي. هم‌چنين نقش متغيرهاي چرخه عمر و نقدشوندگي دارايي‌ها نيز مورد بررسي قرار گرفت. جامعه آماري پژوهش شركت‌هاي بورس اوراق بهادار تهران طي سال‌هاي 94- 1390 است؛ از اين شركت‌ها 100 شركت به‌عنوان نمونه آماري انتخاب شده‌اند كه با استفاده از مدل رگرسيوني مقطعي –زماني (داده‌هاي تابلويي) با اثرات ثابت و با استفاده از نرم‌افزار E-views آزمون شده‌اند. يافته‌ها: يافته‌ها، رابطه مثبت و معني‌داري بين متغيرهاي درصد مالكيت سرمايه‌گذاران نهادي وجود حسابرس داخلي، چرخه عمر و نقدشوندگي دارايي و رابطه منفي و معنادار بين مالكيت مديريتي و نرخ مؤثر مالياتي نشان مي‌دهند؛ ولي تأثير درصد اعضاي غير موظف هيئت‌مديره بر نرخ مؤثر مالياتي معني‌دار نيست. نتيجه‌گيري: مقامات مالياتي براي پيش‌بيني نرخ مؤثر منابع مالياتي هر شركت به درصد مالكيت سرمايه‌گذاران نهادي، وجود حسابرسان داخلي، چرخه عمر و نقدشوندگي دارايي‌ها توجه ويژه كنند؛ چرا كه اين متغيرها تأثير معناداري را نشان داده‌اند.

Background and Objectives: The effective tax rate is one of the tax system's effectiveness measures. The purpose of this study is to investigate the effect of corporate governance, life cycle and liquidity on the effective tax rate of companies. Method: This is an applied, descriptive study of correlation type. In this research, the effective tax rate is the dependent variable, which is predicted by different measures of corporate governance as independent variables. These measures include the percentage of non-executive members of the board of directors, the percentage of ownership of institutional investors, the existence or absence of internal auditors in the company and the percentage of management ownership. Also, the role of life cycle variables and liquidity of assets were also studied. The statistical population of the research was Tehran Stock Exchange companies during the years of 2009-11. Of these companies, 100 have been selected as the statistical sample. ; Using a periodic-time regression model (panel data) with constant effects and using the E-views software, they have been tested. Results: Findings show a positive and significant relationship between the variables of the ownership of the institutional investors, the existence of the internal auditor, the life cycle and liquidity of assets, and the negative and significant relation between management ownership and effective tax rate; however, the effect of the percentage of non-executive members of the board on the effective tax rate is significant is not. Conclusion: Tax authorities have paid special attention to predicting the effective rate of tax resources of each company on the percentage of institutional investors' ownership, the existence of internal auditors, the life cycle and liquidity of assets, as these variables have had a significant effect.