سنجش شاخصهاي خلاقيت در فرآيند طراحي معماري در مرحله قبل و بعد آموزش پژوهش محور (سيالي، بسط، ابتكار و انعطاف پذيري)

Measure of creativity indices in architectural design process at pre - and post - research training (fluid, expansion, initiative and flexibility)

در رابطه با چرايي نبود سيستم آموزشي كارآمد در آموزش خلاقيت بالاخص در معماري، اولين گام پيش از اقدام عملي براي آموزش، تعيين اهداف آن و تطبيق سازگاري محتواي برنامه هاي عملي كلاسي و فرايند آموزش در دروس و بالاخص دروس طراحي همراه با شناسايي ابعاد ميزان خلاقيت عمومي (آزمون خلاقيت تورنس و عابدي) است. براي سنجش كارآيي هر محتواي آموزشي و منجمله: سيالي، بسط، ابتكار و انعطاف پذيري در طراحي معماري و شهرسازي، ارائه نتايج تجربه آموزش اين دروس مي تواند امري راهگشار در خلال تجربه هاي آموزش خلاق معماري بشمار رود. بر اين اساس، در اين مقاله آموزش پژوهش محور مبتني بر شاخصهاي خلاقيت (سيالي، بسط، ابتكار، و انعطاف پذيري) در دروس طراحي معماري مورد توجه است. روش تحقيق پژوهش حاضر تركيبي از روش «توصيفي- تحليلي» و «روش عملي- پراگماتيسمي همراه با روش پيمايشي آزمون سنجي خلاقيت بر اساس روش هاي آموزش خلاق در يك جامعه آماري از دانشجويان معماري دانشگاه آزاد اسلامي است. براي تعيين ميزان تاثيرگذاري فرآيند آموزش خلاقيت به دانشجويان معماري، از دو آزمون استفاده شده است؛ يكي آزمون «سنجش خلاقيت عابدي» كه به منظر «هنجاريابي مقدماتي» به كار رفت و ديگري آزمون تفكر خلاق تورنس كه از آن به عنوان ملاكي براي «سنجش روايي همزمان آزمون» خلاقيت عابدي استفاده شد. لذا در اين مقاله ضمن اشاره به مفهوم آموزش بطور عام، به آموزش معماري بطور اخص پرداخته شده و سپس در رويكردي تحليلي، به مقوله روش ها و مدل هاي آموزش در معماري پرداخته مي شود. در پايان نيز به ارائه برخي مدلها و الگوهاي آموزشي در اين زمينه اقدام مي شود. همچنين تجربه آموزش اين دروس در قالب آموزش پژوهش محور با تمكين بر آزمون خلاقيت عابدي و تورنس ارائه شده و نتايجي چند در راستاي آموزش خلاق در معماري مورد اشاره قرار مي گيرد.

It is the first step ahead of practical action to train, define its goals, and adapt the contents of classroom practical programs and the process of training in architecture lessons and in particular design courses. In order to measure the efficiency of any educational content, it is possible to provide the results of the training experience of these subjects during the creative learning experience of architecture. Accordingly, in this paper, creative training is based on the creative indices of creativity (fluid, development, innovation, and flexibility) in architectural design lessons. The present research method is a combination of the method of descriptive - analytic and the practical based on the methods of creative learning in the world in a population of students of free Islamic university architecture. In order to determine the effectiveness of the creative process of creativity to architectural students, two tests were used; one of the evaluation of creativity which was used as a criterion for measuring the simultaneous narrative of creativity of Torrance creativity. In this paper, we study the concept of general education in particular, and then in an analytical approach, to the category of methods and models of training in architecture. In the end, some models and training patterns are presented in this regard. Also, the training experience of these subjects is presented in the form of research - based learning based on the creativity test of abedi and Torrance, and some results in the direction of creative training in architecture are mentioned.