بررسي جريان‌هاي آب مجازي در اقتصاد ايران: تحليل روابط بين‌بخشي آب با استفاده از رهيافت داده- ستانده

محدوديت عرضه منابع آب همراه با افزايش تقاضا در سال‌هاي اخير، كمبود آب را به يك مساله جدي در كشور ايران تبديل كرده است. امروزه مديريت طرف تقاضا به عنوان يك رويكرد مطلوب جهت مقابله با اين مساله مورد توجه جامعه جهاني قرار گرفته است. در اين راستا تبيين چگونگي مصرف آب در سيستم اقتصادي ايران به عنوان مصرف‌كننده حدود 95 درصد كل آب مصرفي، مي‌تواند كمك ارزشمندي براي سياست‌گذاران و برنامه‌ريزان حوزه آب به‌حساب آيد. بر اين اساس هدف پژوهش حاضر بررسي جريان‌هاي آب مجازي بين بخش‌هاي مختلف اقتصادي كشور ايران به تفكيك منابع آب داخلي و وارداتي است. براي اين منظور از مدل دادهستانده (جدول سال 1390) استفاده شده است. نتايج نشان مي‌دهد كه چنانچه همه 27 بخش‌ اقتصادي به منظور افزايش توليد خود، يك مترمكعب آب اضافي مصرف كنند، در كل اقتصاد حدود 332 مترمكعب آب به شكل غيرمستقيم مصرف خواهد شد كه حدود 75 درصد آن از منابع داخلي است. همچنين حدود 81/4 درصد اين مصرف غيرمستقيم آب مربوط به بخش «كشاورزي» است. از آنجا كه بيشتر حجم جريان‌هاي آب مجازي بين بخش‌هاي اقتصادي مربوط به وابستگي آن‌ها به بخش كشاورزي است، افزايش كارايي مصرف آب در اين بخش توصيه مي‌شود.