پهنه‌بندي غلظت نيترات آبخوان ميمه با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي

مقدمه: امروزه افزايش غلظت تركيبات نيتريت و نيترات در منابع آب زيرزميني، باعث ايجاد نگراني‌هايي در محيط‌هاي كشاورزي و صنعتي شده است. نيترات به عنوان يكي از شاخص‌هاي شيميايي آلودگي آب، از ديرباز مورد توجه بوده است. هدف از انجام مطالعه حاضر، تعيين مقادير نيترات در آبخوان ميمه در استان اصفهان بود. روش‌‌ها: از 10 حلقه چاه بر اساس اصول نمونه‌برداري استاندارد، نمونه گرفته شد و نمونه‌ها جهت آناليز مقدار نيترات به آزمايشگاه آب منتقل گرديد. اندازه‌گيري مقدار نيترات به روش اسپكتروفتومتري صورت گرفت. سپس پهنه‌بندي غلظت نيترات با استفاده از نرم‌افزار ArcGIS و مدل‌هاي ميان‌يابي ترسيم شد. يافته‌ها: ميزان هدايت الكتريكي (Electrical conductivity يا EC) چاه‌هاي انتخابي بين 823 تا 4170 ميكروزيمنس بر سانتي‌متر و ميانگين غلظت نيترات 19.77 ± 30.64 ميلي‌گرم در ليتر به دست آمد. حداقل و حداكثر غلظت نيترات به ترتيب 8.51 و 59.43 ميلي‌گرم در ليتر بود. انحراف معيار در 68 درصد داده‌ها مشاهده گرديد كه پراكندگي نزديك به ميانگين را نشان داد. نتيجه‌گيري: ميزان EC نمونه‌هاي آب از دامنه ارتفاعات و نواحي تغذيه دشت در شمال خاوري و باختري به سمت مركز دشت افزايش مي‌يابد. همچنين، بالاترين غلظت نيترات به قسمت جنوبي آبخوان اختصاص داشت كه به احتمال زياد ناشي از بالا بودن سطح آب زيرزميني و فعاليت‌هاي كشاورزي در منطقه مي‌باشد. اگرچه ميانگين غلظت نيترات در نمونه‌ها از 50 ميلي‌گرم در ليتر كمتر است، اما با اين وجود حفاظت از منابع آب زيرزميني در برابر ورود آلاينده‌ها ضروري به نظر مي‌رسد.