بررسي تأثير كيفيت حسابرسي، اجتناب مالياتي و توسعه اقتصادي بر توسعه حسابداري در ايران

مقدمه: الگو‌سازي توسعه حسابداري را مي‌توان فرآيند بسيار پويايي دانست كه عوامل محيطي و محاطي اين حرفه مي‌تواند در طول زمان و به شكل اقتضايي بر آن تأثير بگذارد. بر اين اساس، پژوهش حاضر با هدف تبيين و ارائه الگوي اقتضايي براي توسعه حسابداري در ايران انجام شده است. روش پژوهش: اين پژوهش از نوع شبه‌تجربي بوده و با رويكرد پس‌رويدادي انجام شده است. به اين منظور از داده‌هاي مربوط به 183 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زماني 13951386 و هم‌چنين ساير داده‌هاي ملي مربوط به متغيرهاي پژوهش استفاده و از طريق روش الگوسازي معادلات ساختاري از نوع رگرسيون چند متغيره به الگو‌سازي توسعه حسابداري پرداخته شد. يافته‌ها: نتايج پژوهش نشان داد كه توسعه اقتصادي و كيفيت حسابرسي به طور مستقيم بر توسعه حسابداري تأثيرگذار است اما كيفيت حسابرسي از طريق متغير ميانجي اجتناب مالياتي بر توسعه حسابداري تأثيري ندارد. افزون براين، متغير اجتناب مالياتي اثر منفي و معني‌داري بر توسعه حسابداري دارد. نتيجه‌گيري: رشد و توسعه اقتصاد كشور منجر به توسعه‌ حرفه‌ حسابداري و ارتقاء كيفيت گزارشگري مالي شركت‌ها مي‌شود. شواهد گوياي اين مطلب است كه ارتقاء كيفيت حرفه‌ حسابرسي از طريق شاخص‌هايي نظير رتبه‌بندي مؤسسات حسابرسي و ادغام مؤسسات حسابرسي نيز موجب رشد و توسعه‌ حرفه‌ حسابداري مي‌شود. با وجود ضعف وصول درآمد مالياتي در ايران، نهادينه‌كردن فرهنگ پرداخت ماليات نيز گامي مؤثر در جهت توسعه‌ حسابداري و كيفيت گزارشگري مالي است.