تأثير ويژگي‌هاي فردي بر تمايلات افشاگري حسابرسان مستقل

مقدمه: بعد از فروپاشي مؤسسه حسابرسي آرتور اندرسن، موضوع افشاگري در حوزه اخلاق حرفه‌اي توجه ويژه‌اي را به خود جلب كرد و حرفه حسابرسي ملزم شد بيش از پيش به الزامات استقلال حرفه پاي‌بند باشد و در جهت منافع عموم عمل كند. در اين پژوهش تأثير ويژگي‌هاي فردي شامل نگرش فرد نسبت به افشاگري، ادراك فرد نسبت به كنترل رفتاري، پذيرش اخلاقي مطلوب، تعهد فرد نسبت به استقلال حسابرسي، مسئوليت فردي براي افشاگري و هزينه‌هاي افشاگري براي فرد بر تمايلات افشاگري درون‌سازماني و برون‌سازماني بررسي مي‌شود. روش پژوهش: اين پژوهش از لحاظ هدف، كاربردي و تلفيقي از روش‌هاي پيمايشي مقطعي و همبستگي است. نمونه پژوهش شامل 242 نفر از حسابرسان شاغل در مؤسسات حسابرسي معتمد بورس اوراق بهادار تهران از جمله سازمان حسابرسي در سال 1396 است. ابزار پژوهش پرسش‌نامه و سناريو است و فرضيه‌هاي پژوهش با استفاده از معادلات ساختاري با رويكرد كم‌ترين مربعات جزئي آزمون شده است. يافته‌ها: متغيرهاي نگرش فرد نسبت به افشاگري، ادراك فرد نسبت به كنترل رفتاري و مسئوليت فردي براي افشاگري بر هر دو بُعد درون‌سازماني و برون‌سازماني تمايلات افشاگري حسابرسان مستقل تأثير مثبت و معني‌دار دارد اما متغير تعهد فرد نسبت به استقلال حسابرسي بر هيچ‌يك از دو بُعد تمايلات افشاگري حسابرسان تأثير معني‌دار ندارد. هم‌چنين، متغير پذيرش اخلاقي مطلوب فقط بر بُعد تمايلات افشاگري برون‌سازماني تأثير مثبت و معني‌دار دارد و هزينه‌هاي افشاگري براي فرد نيز تنها بر بُعد تمايلات افشاگري درون‌سازماني تأثير منفي و معني‌دار دارد. نتيجه‌گيري: نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه از ديدگاه حسابرسان مستقل افشاگري درون‌سازماني به برون‌سازماني ارجحيت دارد. هم‌چنين، ويژگي‌هاي فردي بر تمايلات افشاگري حسابرسان مستقل مؤثر است. بنابراين، پيشنهاد مي‌شود در استخدام حسابرسان به ويژگي‌هاي فردي آن‌ها توجه شود. افزون براين، با شناسايي و درك بهتر عوامل مرتبط با افشاگري و در نظرداشتن ويژگي‌هاي شخصيتي مؤثر در حسابرسان مي‌توان تمايلات افشاگري را پيش‌بيني كرد.