الگوي مطلوب نرخ ارز، بخش تجارت خارجي و مقاوم‌سازي اقتصاد ايران

اتخاذ سياست‌هاي مناسب براي كاهش كسري تجاري ازجمله اهداف و برنامه‏هاي اصلي سياست‌گذاران اقتصادي در جهت مقاوم‌سازي اقتصاد ايران محسوب مي‌شود. با اين‌حال، ارتباط بخش تجارت خارجي با سياست‌هاي ارزي بر پيچيدگي مطالعات مربوطه افزوده است. لذا شناسايي اين ارتباط، تأثير و تأثر ميان آن‌ها، نحوه اتخاذ و تدوين سياست‌هاي كلان اقتصادي را براي نيل به تعادل در بخش خارجي شفاف‏تر مي‌كند. مقاله حاضر نيز باهدف شناخت روابط متقابل بين كسري بخش تجارت خارجي با الگوهاي مختلف نرخ ارز در اقتصاد ايران درصدد است سازوكار اثرگذاري نظام ارزي بر كسري بخش تجارت خارجي را در بلندمدت و كوتاه‏مدت با بهره‏گيري از الگوي تصحيح خطاي برداري ساختاري ((Structural VECM طي سال‌هاي 93-1360 مورد بررسي قرار دهد. مقايسه نتايج، بيانگر يك ارتباط بلندمدت مستقيم و معني‌دار بين نرخ ارز واقعي با تراز تجاري اقتصاد ايران طي دوره مورد بررسي است. همچنين نرخ ارز واقعي در مقايسه با نرخ‌هاي ارز رسمي و بازار آزاد بيشترين اثرگذاري را بر بهبود (كسري) تراز تجاري اقتصاد ايران داشته است؛ به‌طوري‌كه نرخ ارز واقعي در بلندمدت با ضريب 1.33 تراز تجاري را بهبود بخشيده و موجب مقاوم‌سازي اقتصاد ايران مي‌شود.