ارزيابي آنومالي‌هاي حرارتي و برودتي بين زمان حال و دوره سرد يخچالي پليوـ پلئيستوسن با استفاده از شاخص‌هاي ژئومورفيك (نمونه موردي: حوضه آبريز كذاب‌ـ يزد)

پژوهش‌هاي مختلف نشان دادهاند در پلئيستوسن آب وهواي كره زمين دستخوش تغييرات متوالي شده؛ به گونه اي كه گاه با كاهش دما و احتمالاً افزايش بارش‌ها يخچال‌ها پيش‌ر‌َوي و با افزايش دما يا كاهش بارش‌ها يخچال‌ها پس‌ر‌َوي كردهاند. در اين پژوهش، با استفاده از آمار دما در ايستگاه‌هاي كنوني و نقشه رقومي ارتفاعي، نقشه همدماي حال حاضر تهيه شد. در ادامه، بر پايه آثار ژئومورفيك يخچال‌ها، مانند آثار سيرك‌ها و دره‌هاي يخچالي و مورن‌هاي برجاي‌مانده، با دو روش رايت و پورتر، برفمرزهاي دائمي پلئيستوسن بازسازي و بر مبناي آن و همچنين همبستگي بين دما و ارتفاع نقشه هم‌دماي زمان گذشته ترسيم شد. يافته‌ها حاكي از كاهش درجه حرارت در گذشته در منطقه به مقدار 2 /13 درجه سانتي‌گراد است. ميانگين ساليانه حداقل دما در ارتفاعات 4/4- درجه برآورد شد. با كاهش دما عمده بارشها به شكل برف بوده و زبانههاي يخي بزرگي شكل گرفته كه تا ارتفاع حدود 1750 متر، يعني خط هم‌دماي 2 /3 درجه سانتيگراد، پايين ميآمده است. تفاوت‌هاي دمايي همچنين افزايش گراديان دمايي، بيش از 8 /0 درجه سانتيگراد، در آن دوره را نشان ميدهد. حجم و ارتفاع بالاي شيركوه و جهت دامنه ها در محل استقرار و پايين آمدن خطوط برفمرز و تعادل آب و يخ اثر داشته است.