بررسي وضعيت و روند تغييرات طوفان هاي گرد و غبار در ايران در دوره زماني 1364 الي 1384

روند رو به رشد طوفان‌هاي گرد و غبار در سال‌هاي اخير و تعيين تعداد وقوع اين رخداد در سال‌هاي گذشته و جواب به اين سوال كه آيا اين دفعات وقوع تغييري داشته يا خير باعث شد، بررسي جامعي در مورد روند و وضعيت طوفان‌هاي گرد و غبار در سال‌‌هاي گذشته انجام گيرد. در اين پژوهش بر اساس داده‌هاي مشاهده‌اي 112 ايستگاه هواشناسي از سال 1364 1384 به بررسي روند اين طوفان‌ها پرداخته شده است. نتايج نشان مي دهد كل روز‌هاي غبارناك در اين دوره در مناطق مختلف از ۱۱ روز تا 3833 روز متغير مي باشد. براي بررسي بهتر، تعداد روز هاي كل غبارناكي با استفاده از روش خوشه بندي Kmeans و نرم‌افزار SPSS به 5 دسته به شرح ذيل تقسيم شده اند. 1كمتر از 492 روز، 2-588 روز تا 1153 روز، 3-1243 روز تا 1757 روز، 4از 2007روز تا ۲۲۳۹ روز ۵ بيش از 3832 روز و سپس هر دسته به صورت مجزا مورد بررسي قرار گرفته است. سرانجام خوشه‌ها با استفاده از آناليز واريانس مورد بررسي قرار گرفتند و مشخص گرديد با درستي 99 درصد خوشه بندي انجام شده صحيح مي باشد. خوشه هاي به دست آمده با تبخير و تعرق، دما، بارش، ژئومورفولوژي و ارتفاع مقايسه شدند. نتايج مؤيد آن است كه به ترتيب با تبخير، دما و بارش داراي همبستگي مي باشند ولي با ژئومورفولوژي و ارتفاع داراي همبستگي نمي باشند. دليل اين امر را مي‌توان در منشاء خارجي ريزگرد ها، ارتفاع بالاي حركت آن ها و نقش رطوبت در نشست آن ها جستجو كرد.